• Azja robi swoje

  „Węgiel 2019 – Analiza i prognoza do 2024 r.” - raport Międzynarodowej Agencji Energii został przedstawiony. Przyszłość węgla zależeć będzie od trzech czynników: polityk klimatycznych, cen gazu ziemnego oraz kształtu… więcej

• Górnicze spółki liczą, że im też słońce zaświeci

  Branża węglowa – producent podstawowego paliwa dla polskiej energetyki – zaczyna coraz wyraźniej interesować się inwestycjami w energetykę odnawialną. Można to uznać za ironię losu, sprytną „ucieczkę do przodu”, bądź… więcej

• Górnictwo nadal objęte reżimem zamówień publicznych?

  Czytelnik Biuletynu Górniczego zwrócił się o wyjaśnienie, czy po wejściu w życie nowej ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (dalej: „nowe PZP”), czyli po 1 stycznia… więcej

Historia na przyszłość

Z reguły pisząc komentarz skupiam się na bieżących problemach branży górniczej. Dzisiaj jednak, motywowany rozpoczętym w ub.r. świętowaniem 100-lecia Powstań Śląskich, chciałbym cofnąć się w czasie i przywołać parę ważnych dla naszej historii wydarzeń związanych z górnictwem.

Ponad 100 lat temu doszło do pacyfikacji strajku w kopalni Mysłowice. Zginęli górnicy, ich żony i dzieci, co spowodowało wybuch I powstania śląskiego. Górnicy walczyli później z ogromną determinacją we wszystkich trzech powstaniach. Narażali życie, odnosili rany i to właśnie oni stanowili 70 proc. poległych powstańców, o czym dzisiaj mało kto pamięta. Wojciech Korfanty o pierwszym powstaniu mówił, że zapoczątkowało ono nowe czasy i nową epokę dla naszej ziemi, zwłaszcza w kontekście wyborów do rad gminnych i miejskich które, wskazywały na wielki sukces obozu polskiego.

Jakie korzyści po powstaniach śląskich uzyskał nasz kraj? 14 lipca 1922 r., po zakończeniu III powstania śląskiego, władze polskie oficjalnie objęły zarządzanie Górnym Śląskiem. Polska zyskała ogromną bazę z surowcami i rozwinięty przemysł ciężki wraz z nowoczesnymi technologiami wydobycia oraz wytwarzania i obróbki stali. Na terenach pozyskanych przez II Rzeczpospolitą wydobywano 75,9 proc. węgla kamiennego, 96,9 proc. rudy żelaza, 81,9 proc. rudy cynku oraz 70,9 proc. rudy ołowiu. W Polsce znalazły się m.in. 53 kopalnie węgla, 22 wielkie piece, 9 stalowni i walcowni, 7 kopalń rudy, 12 hut cynku. Dzięki górnictwu i hutnictwu Rzeczpospolita Polska stała się potęgą, a dodatkowo ze Skarbu Śląskiego czerpała 40 proc. jego dochodów.

II wojna światowa całkowicie zniszczyła Polskę. I znów z pomocą ruszył Śląsk i górnicy, którzy na wiele lat włączyli się w odbudowę naszego kraju. Pracując dzień i noc wydobywali węgiel, który wtedy był cennym i strategicznym surowcem, wręcz na wagę złota. Dzięki niemu bowiem posiadaliśmy tanią energię i pozyskiwaliśmy bezcenne w tym czasie dewizy, umożliwiające rozwój przemysłu.

W latach 80. górnicy w dużej mierze przyczynili się do obalenia poprzedniego ustroju politycznego. My pamiętamy to, co działo się w kopalniach: Ziemowit, Piast, Manifest Lipcowy, Wujek, Moszczenica, Borynia. Ale czy inni też to pamiętają?

W latach 90. polski węgiel został w bezwzględny sposób wykorzystany do zdławienia zabójczej inflacji, co się zresztą powiodło. W tym czasie nasza Izba wyliczała straty, jakie ponosiły kopalnie z powodu takich praktyk i apelowała o ich zaprzestanie.

Warto przypomnieć też rolę jaką górnictwo odegrało w zjednoczeniu Europy. To przecież górnicy i hutnicy na mocy traktatu paryskiego założyli w 1951 r. Europejską Wspólnotę Węgla i Stali, która później przekształciła się w Unię Europejską. Był to pierwszy etap do integrowania działań europejskiego sektora paliwowo-energetycznego, który nadal ma ogromny wpływ na system i gospodarkę Unii.

Dziś nadal posiadamy znaczący potencjał szeroko rozumianego sektora górnictwa węglowego. Należą do niego bowiem spółki oraz samodzielne kopalnie węgla kamiennego i brunatnego, które dysponują bogatymi zasobami surowców energetycznych, producenci maszyn i urządzeń górniczych, firmy usługowe, a także różnego rodzaju jednostki naukowo-badawcze. Co to daje polskiej gospodarce? Pół miliona miejsc pracy, miliardy złotych podatków wpłacanych co roku do budżetów państwa i samorządowych, a przede wszystkim bezpieczeństwo energetyczne, które niestety w naszym kraju jest ciągle niedoceniane.

Powinniśmy o tych sprawach ciągle przypominać, bo dzisiaj znaczenie górnictwa dla polskiej gospodarki oraz jego historyczne zasługi dla kraju w większości przypadków są nieznane, albo z premedytacją pomijane. Nie powinniśmy poddawać się naciskom nieprzychylnych środowisk i niesprawiedliwym ocenom. Myślę, że dalej powinniśmy robić swoje, z dumą nosić nasze górnicze mundury i konsekwentnie dążyć do tego, by zarówno nasza branża, jak i paliwo, które produkujemy, zostały wreszcie zrehabilitowane.

Janusz Olszowski
Prezes Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej