W programie „Czyste Powietrze” wiele się zmieniło.

Będzie można finansować przedsięwzięcia rozpoczęte do 6 miesięcy przed złożeniem wniosku o dofinansowanie, przy czym data ich rozpoczęcia nie może być wcześniejsza niż 15 maja 2020 r.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach wesprze osiem inwestycji związanych z budową i modernizacją sieci ciepłowniczych, a także likwidacją niskiej emisji. Środki pochodzić będą z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 w ramach konkursu nr 1.7.2/4/2019. Łączna kwota dotacji wyniesie ponad 60 mln zł.

Dwie najistotniejsze umowy na dofinansowanie podpisano ze spółkami TAURON Ciepło oraz Zabrzańskim Przedsiębiorstwem Energetyki Cieplnej.

Realizowany przez TAURON Ciepło projekt „likwidacji niskiej emisji na terenie wybranych miast aglomeracji śląskiej” otrzyma ponad 32,5 mln zł dotacji z WFOŚiGW w Katowicach. Celem jest poprawa jakości powietrza poprzez podłączenie do sieci ciepłowniczej wielorodzinnych budynków mieszkalnych i obiektów użyteczności publicznej, zasilanych do tej pory głównie z lokalnych albo indywidualnych źródeł, w których zdecydowaną przewagę mają niskosprawne piece i kotły węglowe. Projekt jest przewidziany do realizacji na terenie miast aglomeracji śląsko-dąbrowskiej: Będzin, Chorzów, Czeladź, Dąbrowa Górnicza, Katowice, Siemianowice Śląskie, Sosnowiec, Świętochłowice.

– W ramach projektu wybudowana zostanie nowoczesna sieć ciepłownicza o długości 5,5 km. Zostaną też zainstalowane 123 indywidualne węzły cieplne, co przełoży się na osiągnięcie założonych efektów ekologicznych – wyjaśnia Adam Lewandowski, zastępca prezesa zarządu WFOŚiGW w Katowicach.

Zakłada się, że budowa nowoczesnej sieci ciepłowniczej przełoży się na roczny spadek emisji gazów cieplarnianych – 7.129,20 tony (równoważnik CO₂) rocznie, zmniejszenie zużycia energii końcowej 102.398,38 GJ/rok oraz spadek emisji pyłów o 38,81 Mg/rok. Łączny koszt całej inwestycji szacowany jest na blisko 71,5 mln zł.

Z kolei na dofinansowanie projektu pod nazwą „Budowa sieci ciepłowniczej dla osiedli Rokitnica i Helenka w Zabrzu połączona z likwidacją dwóch kotłowni osiedlowych”, realizowanego przez Zabrzańskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Fundusz przeznaczy 14,3 mln zł dotacji. Jest to ok. 35 proc. kosztów całkowitych, które szacuje się na ponad 40 mln zł. Inwestycja planowana na lata 2020-2023 będzie polegać na budowie 9,2 km sieci ciepłowniczej łączącej Elektrociepłownię Fortum Miechowice z dzielnicami Zabrze Helenka oraz Zabrze Rokitnica.

– Dzięki temu zlikwidowane zostaną dwie stare osiedlowe nieefektywne kotłownie, a do miejskiej sieci ciepłowniczej zostanie przyłączonych prawie 3 tysiące gospodarstw domowych. To jest bardzo dobra wiadomość, bo to kolejny krok w stronę poprawy jakości powietrza, którym wszyscy oddychamy – zwraca uwagę Tomasz Bednarek, prezes WFOŚiGW w Katowicach.

To dwie największe inwestycje, które zostaną zrealizowane z dofinansowaniem ze środków WFOŚiGW w Katowicach z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 (konkurs nr POIS/1.7.2/4/2019). W ramach tego konkursu dotacje otrzyma w sumie osiem projektów na poprawę jakości powietrza w regionie, na łączną kwotę ponad 60 mln zł.

Są to jeszcze: PEC w Bytomiu na „Likwidację niskiej emisji na terenie miasta Bytom w latach 2020-2021” – blisko 4,5 mln zł dotacji. PEC w Tychach – ponad 4 mln zł na „Przebudowę sieci ciepłowniczych oraz budowę indywidualnych węzłów cieplnych w Tychach”, Węglokoks Energia ZPC na dwa projekty związane z modernizacją sieci i przyłączy oraz likwidację niskiej emisji w Rudzie Śląskiej przeznaczy – łącznie około 4,4 mln zł oraz Spółka Ciepłowniczo-Energetyczna Jaworzno III na dwa projekty poprawiające efektywność dystrybucji ciepła – łącznie ponad 1 mln zł.

Warto wiedzieć, że w programie „Czyste Powietrze” wiele się zmieniło. Będzie można finansować przedsięwzięcia rozpoczęte do 6 miesięcy przed złożeniem wniosku o dofinansowanie, przy czym data ich rozpoczęcia nie może być wcześniejsza niż 15 maja 2020 r. Znacznemu uproszczeniu uległy wnioski aplikacyjne. Czas na ich ocenę przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska został skrócony z 90 dni do 30 dni. Określony czas na wypłatę dotacji – trafi ona do składającego wniosek maksymalnie do 30 dni po dostarczeniu faktur. Nowością jest też wprowadzenie preferencji dla bezdymnych rozwiązań i odnawialnych źródeł energii. A zatem, jeśli ktoś zdecyduje się na zamontowanie pompy ciepła i termomodernizację domu, może dostać dotację 25 tys. zł. Jeśli doda jeszcze do tego panele fotowoltaiczne, dotacja wyniesie 30 tys. zł.  Beneficjenci uprawnieni do podstawowego poziomu dofinansowania mogą liczyć na wsparcie do kwoty 20 tys. zł. Jeżeli inwestycja obejmuje bardziej efektywne źródło ogrzewania, czyli pompę ciepła – wtedy można dostać do 25 tys. zł. Jeśli do tego instalowane są panele fotowoltaiczne, to łączna wypłata sięgnie nawet 30 tys. zł.

Zmieniona wersja programu umożliwia także wsparcie inwestycji już zakończonych.

Przypomnijmy, że uruchomiony we wrześniu 2018 r. rządowy program „Czyste Powietrze” z budżetem 103 mld zł na lata 2018-2029 ma na celu ograniczenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery, które powstają na skutek ogrzewania domów jednorodzinnych z wykorzystaniem przestarzałych źródeł ciepła oraz niskiej jakości paliwa. Oferuje dofinansowanie – dotacje i pożyczki, na wymianę starych i nieefektywnych źródeł ciepła na nowoczesne, spełniające najwyższe normy, czy przeprowadzenie prac termomodernizacyjnych budynku. Jest przeznaczony dla właścicieli lub współwłaścicieli jednorodzinnych budynków mieszkalnych lub wydzielonych w budynkach jednorodzinnych lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą wieczystą.

Należy tez wspomnieć, że wraz z uruchomieniem naboru na nowych zasadach, czyli od 15 maja 2020 r., do programu Czyste Powietrze zaangażowane będzie także Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo, z którym fundusz podpisał porozumienie o współpracy. Dzięki temu szybciej będzie można weryfikować dostępność sieci gazowej dla konkretnej nieruchomości, której właściciel składa wniosek o dofinansowanie. Zgodnie z danymi PGNiG około 400 tys. polskich domów jednorodzinnych podłączonych do sieci gazowej korzysta z gazu jedynie dla potrzeb przygotowywania posiłków, a nie dla potrzeb ogrzewania. Tak więc NFOŚiGW i PGNiG są dla siebie naturalnymi partnerami we wdrażaniu programu „Czyste Powietrze” i będą wspólnie działać na rzecz wymiany przestarzałych kopciuchów zainstalowanych w wielu z tych domów.

Kajetan Berezowski

Publicysta tygodnika Trybuna Górnicza i portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie

Dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.