Od września br. w woj. śląskim obowiązuje zakaz palenia mułem i flotokoncetratem oraz spalania śmieci w domowych kotłach. Strażnicy miejscy i samorządowcy szkolili się w kontroli. Polska Grupa Górnicza przestała sprzedawać zasiarczony opał do sektora komunalnobytowego. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wprowadził Program Smog Stop. A cudownego efektu nie widać. Kiedy będzie można lżej oddychać?

– 2017 r. dla zwalczania smogu jest wyjątkowy. Mamy nowe regulacje prawne. Rozporządzenie Ministra Energii pozwala określać wymogi dla paliw i kotłów oraz umożliwia samorządom gmin podejmowanie decyzji, czym można palić na ich terenie. Sejmik Województwa Śląskiego przyjął uchwałę antysmogową. Za rozstrzygnięciami prawnymi poszły konkretne działania firm górniczych oraz ich klientów – mówi Andrzej Pilot, prezes WFOŚiGW w Katowicach.

Optymizm Andrzeja Pilota jest uzasadniony, ponieważ zainteresowanie programami zwalczania niskiej emisji rośnie. W 2017 r. pojawiła się nowa grupa korzystająca z dotacji WFOŚiGW, czyli mieszkańcy województwa śląskiego, którzy do tej pory korzystali ze środków za pośrednictwem gmin w ramach Programu Ograniczenia Niskiej Emisji. W 2015 r., gdy rozpoczynano pilotażowy program wymiany „kopciuchów” na nowoczesne kotły, wpłynęło 1,5 tys. wniosków. W 2017 r. do programu Smog Stop zgłoszono ok. 5 tys. wniosków. Z tego 800 ma zagwarantowane wsparcie w tym roku, a realizacja kolejnych 3 tys. prawidłowo sporządzonych wniosków (na ok. 13 mln zł) zależy od uchwalenia planu finansowego na 2018 rok przez Radę Nadzorczą WFOŚiGW. W 2017 r. gminy woj. śląskiego na antysmogowe zamierzenia otrzymały z Funduszu 26 mln zł, z tego 4,2 mln zł przeznaczono w 2017 r. na dofinansowanie w ramach programu SMOG STOP, na wymianę starych domowych pieców na nowoczesne kotły. Ponadto w br. Fundusz wznowił pożyczki połączone z dotacjami na działania antysmogowe. Podpisał umowę z Bankiem Ochrony Środowiska i Krakowskim Bankiem Spółdzielczym. W ramach tej umowy banki uruchomiły linię kredytową w formie pożyczek. Fundusz na ten cel przekazał 8 mln zł przeznaczone na pożyczki oraz 1,6 mln zł na dotację. Linia kredytowa skierowana jest do osób fizycznych. Walkę o czyste powietrze wspierają pieniądze Unii Europejskiej na poprawę efektywnej dystrybucji ciepła i termomodernizację budynków. WFOŚIGW jest instytucją pośredniczącą i koordynującą zadania unijnego Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko”. W ramach działania 1.7 „Kompleksowa likwidacja niskiej emisji na terenie województwa śląskiego” w 2017 r. ok. 556 mln zł przeznaczono na realizację 27 projektów, m.in.: przez Tauron Ciepło, PEC w Łaziskach i Bytomiu. Termomodernizacje budynków, przyczyniające się do zmniejszenia zużycia energii i szkodliwych emisji, z unijnym dofinansowywaniem prowadzą wspólnoty mieszkaniowe i spółdzielnie mieszkaniowe – w br. 90 projektów na łączną kwotę 163 mln zł.

W 2017 r. największym beneficjentem unijnego programu jest Tauron Ciepło, któremu przyznano ponad 141 mln zł na modernizację 855 węzłów cieplnych i prawie 100 km sieci ciepłowniczej w Będzinie, Chorzowie, Dąbrowie Górniczej, Katowicach, Sosnowcu, Czeladzi, Siemianowicach Śląskich i Świętochłowicach. WFOŚiGW zawarł w br. z tą firmą aż 14 umów zapewniających dofinansowanie projektów efektywnej dystrybucji ciepła.

Jolanta Talarczyk

Dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach