Górnicza Izba Przemysłowo Handlowa

Polish Mining Chamber of Industry and Commerce

Informują, wspierają, szkolą (BG 9-10/2017)



 

 

Jak zarządzać energią w gminie i przy okazji walczyć o czyste powietrze? Oto jest pytanie, a właściwie problem i to bardzo złożony. Najlepiej zwrócić się z nim do doradcy energetycznego z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.

Jest ich pięciu. Są do dyspozycji samorządów, przedsiębiorstw, wspólnot, spółdzielni, a jak trzeba, także osób prywatnych. Świadczą bezpłatne usługi w zakresie wspierania, planowania i wdrażania przyjaznych środowisku inwestycji, wskazują dostępne na rynku źródła ich finansowania, prowadzą szkolenia oraz działania informacyjno-edukacyjne, wreszcie pomagają w przygotowaniu, weryfikacji i wdrażaniu planów gospodarki niskoemisyjnej.

Na siedzibie Wojewódzkie Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
w Katowicach świetlna tablica stale informuje o stanie powietrza w regionie.

– Czystego powietrza nie zauważamy, ponieważ proces od- dychania przebiega automatycznie. Problem zaczyna się wówczas, gdy jego jakość ulega pogorszeniu i odczuwamy drażniący zapach lub ciężko nam się oddycha. Sytuacja jeszcze się pogarsza, kiedy za oknami pojawia się smog. Podobieństwo do smoka nasuwa się samo, ponieważ oba zabijają i przez to sieją grozę. Różnica polega na tym, że smog działa wolniej, ale za to na większą skalę – wskazuje Elżbieta Kisiel, kierownik zespołu doradców energetycznych z WFOŚiGW w Katowicach.

Smog swym zasięgiem, przy niesprzyjających warunkach atmosferycznych, obejmuje prawie cały obszar naszego kraju. Upodobał sobie obszary, gdzie występuje tzw. niska emisja, czyli emisja spalin z kominów o wysokości do 40 m. W tym zakresie mieszczą się wszystkie kotły domowe. Sytuację często pogarsza ukształtowanie terenu. Góry, pagórki lub wysokie budynki sprzyjają zaleganiu spalin w strefie przebywania ludzi.

Mity i fakty

– I tu następuje pierwsze zderzenie z popularną do tej pory opinią, że największym trucicielem powietrza jest przemysł i wielkie elektrociepłownie. Nic bardziej błędnego. Przemysł i duże zawodowe źródła ciepła podlegają szeregowi uregulowań prawnych. Żeby w ogóle były dopuszczone do pracy, muszą stosować instalacje oczyszczające spaliny. Poza tym duże przemysłowe źródło jest wyposażone w wysoki komin, powyżej 100 m, co sprzyja pokonaniu przeszkód terenowych i rozproszeniu zanieczyszczeń na większym obszarze, a przez to zmniejsza ich uciążliwość – wy- jaśnia Elżbieta Kisiel.

Drugi   mit,   który   należy   obalić,   to   –   w   opinii   doradców z WFOŚiGW – rzekomy znaczący udział transportu samochodowego w zanieczyszczeniu powietrza. Oczywiście bardziej kopcą stare pojazdy, ale nowe, wyposażone w katalizatory „dopalające” paliwo,  emitują  ze  spalania  niemal  wyłącznie  dwutlenek  węgla i parę wodną. Emisję z transportu  powodują  przede  wszystkim pyły pochodzące ze ścierania opon i klocków hamulcowych oraz zanieczyszczenia wtórne,  czyli  pył  zalegający  ulice,  wzniecany w trakcie ruchu  pojazdów.  Wielkość  emisji  z  transportu  zależy od liczby samochodów i natężenia  ruchu.  Najbardziej  uciążliwa jest oczywiście w dużych aglomeracjach, dlatego miasta promują transport   zbiorowy.

Należy jednak zadać sobie pytanie, czy w tej nierównej walce ze smogiem stoimy na przegranej pozycji? Eksperci z WFOŚiGW są zdania, że absolutnie nie, chociaż walka z nim będzie długa i trudna. Jedno napawa optymizmem – rosnąca świadomość ekologiczna  społeczności  lokalnych.

Zmiana nawyków i postaw

Gminy województwa śląskiego bardzo przestraszyły się zjawiska smogu. Nic zresztą dziwnego. Smog w sposób szczególny dotyka właśnie ten region Polski. Ba, w pierwszej dziesiątce europejskiego rankingu miast z największym wskaźnikiem zanieczyszczenia powietrza jest aż siedem polskich miast, w pierwszej pięćdziesiątce aż 33! Listę otwiera Żywiec, gdzie stężenie pyłów o średnicy 2,5 mikrometra (PM2,5) przekracza 40 mikrogramów na metr sześcienny, czyli przekracza normę ponad czterokrotnie (zalecana przez WHO  średnioroczna  norma  to nie więcej niż 10 mikrogramów na metr). Druga jest Pszczyna, z większych miast w czołówce znalazły się jeszcze Rybnik (4. miejsce), Wodzisław Śląski (5.), Opoczno (6.), Sucha Beskidzka (7.) i Godów (8.). Opracowanie dobrego Planu Gospodarki Nisko- emisyjnej (PGN) jest zatem nieodzowne. Jakie korzyści może on przynieść gminie?

– Podstawowym celem dokumentu jest poprawa jakości powietrza w gminie ze szczególnym nastawieniem na redukcję emisji CO2, wynikająca z przeprowadzenia zarówno działań inwestycyjnych, jako i pozainwestycyjnych wskazanych w planie.

Wymierną korzyścią płynącą z wdrożenia PGN jest również zmiana nawyków i postaw konsumentów energii, co jednoznacznie przekłada się na zaoszczędzenie społecznych pieniędzy. Wreszcie PGN jest dokumentem ułatwiającym pozyskanie środków na zaplanowane działania oraz może być przydatny w przygotowywaniu wniosków o dofinansowanie – wyjaśnia Elżbieta Kisiel.

Warto podkreślić, że punktem wyjścia przy realizacji jakichkolwiek przedsięwzięć dotyczących zapotrzebowania na ciepło i energię elektryczną powinno być zbilansowanie potrzeb energetycznych. Przewymiarowanie urządzeń może bowiem generować niepotrzebne straty, zwiększać nakłady inwestycyjne i koszty eksploatacyjne, a z kolei niedoszacowanie uniemożliwi pokrycie zapotrzebowania. Zapotrzebowanie na energię można określić m.in. przez wykonanie bilansów, analizę historii zużycia na pod- stawie pomiarów, audyt energetyczny itp.

Tylko z doradcą

Doradcy energetyczni WFOŚiGW w Katowicach mogą pomóc przy sformułowaniu zlecania dla wykonawcy bilansu, określeniu jego zakresu, a następnie pomóc go zweryfikować. Przed decyzją o zakresie przedsięwzięcia należy określić własne możliwości finansowe, które zdeterminują rozwiązania techniczne i sposób finansowania. Zlecając wykonanie koncepcji/studium, celowości/ studium wykonalności można dowiedzieć się jakie są możliwości techniczne różnych rozwiązań z uwzględnieniem rentowności po- przez oszacowanie nakładów inwestycyjnych i kosztów eksploatacyjnych. Doradcy mogą służyć pomocą przy weryfikacji koncepcji, wskazać dodatkowe rozwiązania do przeanalizowania, określić lub sprawdzić przyjęte założenia. Pomogą także przy sformułowaniu zlecenia dla wykonawcy pod kątem merytorycznym. Jeżeli realizacja przedsięwzięcia ze środków własnych nie jest możliwa ze względu na zbyt wysokie nakłady inwestycyjne, warto przeanalizować dostępne dofinansowania również wespół z doradcami. To oni pomogą przejrzeć istniejące programy dofinansowań, ze względu na rodzaj beneficjenta, rozwiązania techniczne przedsięwzięcia, harmonogramy naboru wniosków. Podobnie rzecz się ma przy sporządzaniu dokumentacji projektowej oraz pozyskiwaniu dofinansowania. Warto przecież, aby projekt sporządził wykonawca posiadający jak największe doświadczenie oraz odpowiednie referencje. Doradcy służą ponadto radą przy redagowaniu zlecenia pod kątem merytorycznym i wspierają beneficjenta przy wyborze najkorzystniejszej formy dofinansowania.

Przypomnijmy, że WFOŚiGW wychodząc naprzeciw postula- tom pakietu klimatyczno-energetycznego bierze udział w projekcie pod nazwą „Ogólnopolski system wsparcia doradczego dla sektora publicznego, mieszkaniowego oraz przedsiębiorców w zakresie efektywności energetycznej oraz OZE”, stworzonym m.in. przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Beneficjentem projektu jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we współpracy z 15 Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i Urzędem Marszałkowskim Województwa Lubelskiego, jako partnerami. Z ramienia WFOŚiGW w Katowicach w projekcie uczestniczy 5 osób, które po przejściu szkolenia specjalistycznego zakończonego egzaminem otrzymało tytuł certyfikowanego doradcy energetycznego.

Doradcy dzięki zdobytym umiejętnościom m.in. z zakresu efektywności energetycznej, transportu, odnawialnych źródeł energii są przygotowani w pierwszej kolejności do wsparcia gmin, powiatów, Urzędu Marszałkowskiego w zakresie przygotowywania i późniejszej weryfikacji Planów Gospodarki Niskoemisyjnej. W kolejnym etapie będą służyć pomocą w szkoleniu i wsparciu energetyków gminnych, a wreszcie przy przygotowaniu i realizacji inwestycji w obszarze efektywności energetycznej oraz odnawialnych źródeł energii.

 

Kajetan Berezowski
Publicysta tygodnika Trybuna Górnicza i portalu nettg.pl

 

Dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach
Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach

 

Menu




Newsletter


Biuletyn górniczy

Bieżący numer

img12

Górniczy Sukces Roku

View more
img12

Szkoła Zamówień Publicznych

View more
img12

Biuletyn Górniczy

View more


Partnerzy