Kalendarium Rok 2012

Tym żyło górnictwo

Poniżej przedstawiamy kalendarium wybranych wydarzeń mających miejsce w branży górniczej w roku 2012. Trzeba zaznaczyć, że nie był to rok jakichś wstrząsów, bądź przełomowych wydarzeń. Oby rok 2013 również pozwolił górnictwu w miarę spokojnie przetrwać czas spowolnienia gospodarczego.

8 stycznia 2012 roku zakończono akcję pożarową w kopalni Wujek

Akcja pożarowa rozpoczęta w czwartek 5 stycznia 2012 roku w kopalni Wujek została zakończona w niedzielę 8 stycznia o godzinie 22.17.

W czwartek 5 stycznia ok. godz. 7.20 czujniki stwierdziły występowanie podwyższonego stężenia tlenku węgla w ścianie VIII, pokładzie 405 w kopalni Wujek, ruch Wujek, na głębokości 700 m pod powierzchnią ziemi.

Rozpoczęto akcję pożarową dla zlikwidowania zagrożenia. W rejonie zdarzenia w tym czasie nie znajdowali się żadni pracownicy. Akcja pożarowa rozpoczęta w czwartek 5 stycznia została zakończona w niedzielę 8 stycznia o godzinie 22.17.

Pożary endogeniczne powstają w wyniku samozapalenia węgla na skutek jego utleniania. Objawiają się one najczęściej zwiększonym wydzielaniem tlenku węgla.

W lutym 2012 roku Famur wdrożył i uruchomił elektroniczną platformę skierowaną do obecnych i potencjalnych dostawców podzespołów i usług wykorzystywanych przez Grupę.

Jest to narzędzie do realizacji zakupów, które pozwoli na szybkie odczytywanie zapytań ofertowych i składanie ofert handlowych oraz udział w aukcjach elektronicznych. Dostawcą i operatorem systemu była firma Logintrade.

- Famur stara się wprowadzać innowacyjne rozwiązania na wszystkich polach swojej działalności, począwszy od produkcji ciężkiego sprzętu, po rozwiązania informatyczne - mówił wówczas Adam Wojciechowski, wiceprezes zarządu Famuru SA. -Elektroniczna platforma zakupowa jest kolejnym

innowacyjnym rozwiązaniem, które zdecydowaliśmy się wprowadzić. Dzięki niemu dostawcy mogą w łatwy i szybki sposób otrzymywać oraz przeglądać nasze zapytania ofertowe - zaznaczył Adam Wojciechowski.

20 marca 2012 roku obradował Zespół Trójstronny ds. Bezpieczeństwa Socjalnego Górników. Wiceminister gospodarki Tomasz Tomczykiewicz wsłuchiwał się w głosy przedstawicieli strony społecznej.

Najpierw omówiono sytuację spółek węglowych, wskazano na dobre wyniki osiągnięte przez nie w 2011 roku. Jak wskazywali uczestnicy, dało się odczuć, że był to zapoznawczy zespół, związkowcy chcieli w trakcie obrad zapoznać się z wiceministrem Tomczykiewiczem i jego poglądami dotyczącymi dalszego funkcjonowania sektora węglowego.

Rozmawiano również na temat bałaganu, do jakiego doszło po wprowadzeniu akcyzy na węgiel.

15 marca w siedzibie Kompanii Węglowej nastąpiło przeniesienie na rzecz Węglokoksu własności 70 000 akcji Węglozbytu, stanowiących 70 proc. jej kapitału zakładowego. Pozostała część akcji Centrali Zbytu Węgla Węglozbyt należy do Skarbu Państwa.

Kompania Węglowa uzyskała z tej transakcji 39 mln zł.

W ten sposób została sfinalizowana transakcja objęta umową sprzedaży zawartą 13 grudnia 2011 roku pomiędzy Kompanią Węglową, a Węglokoksem. Było to możliwe po uzyskaniu przez strony wymaganych zgód organów korporacyjnych: ministra Skarbu Państwa oraz prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Na bazie Węglozbytu Węglokoks zamierza wejść w handel węglem na rynku krajowym.

Tragedia z 28 marca. 17 górników kopalni Mysłowice-Wesoła, wracających po zmianie, znajdowało się w busie, który ok. 21.30 w środę, 28 marca, w okolicach Żywca zderzył się z naczepą przewożącą drewno.

W wyniku wypadku zginęło osiem osób (w tym kierowca), dziesięć trafiło do szpitali.

W kopalni Mysłowice-Wesoła około 600 osób (na ponad pięciotysięczna załogę) dojeżdża spoza najbliższego regionu. Pracownicy ci dogadują się zwykle z przewoźnikami obsługującymi kursy specjalnie dla nich.

W marcu KGHM przejął kanadyjską Quadrę za ok. 9,1 mld zł.

KGHM zamknął transakcję przejęcia Quadry za 2,9 mld dolarów kanadyjskich (ok. 9,1 mld zł) i zmienił nazwę tej kanadyjskiej spółki na KGHM International.

Prof. Krzysztof Żmijewski z Politechniki Warszawskiej skomentował to wydarzenie dla portalu wnp.pl następująco: „Ważne jest nie to, co ja myślę o przejęciu Quadry przez KGHM, ale to, jak je ocenił rynek. A rynek ocenił to przejęcie pozytywnie, a przecież to właśnie rynek mówi prawdę. Rynkowi to się podoba. A jak to zostanie wykorzystane, czas pokaże. Rozumiem, że to jest narzędzie do prowadzenia biznesu”.

Z kolei Krzysztof Tchórzewski, poseł Prawa i Sprawiedliwości powiedział: „Z punktu widzenia rozwoju KGHM-u przejęcie Quadry jest do zaakceptowania. Natomiast wyrażono zgodę na zainwestowanie w przejęcie Quadry ok. 9,1 mld zł, a równocześnie nałożono na KGHM podatek od kopalin w wysokości 2 mld zł na rok 2012. Właściciel zgodził się więc na inwestycję w Kanadzie, a z drugiej strony mamy obciążenie ogromnym podatkiem.

Mamy tu sygnał, że będzie chęć prywatyzacji KGHM-u do końca. Państwo polskie prawdopodobnie będzie powoli tracić kontrolę nad KGHM-em. A potem nie można wykluczyć tego, że siedziba tej firmy zostanie przykładowo przeniesiona za granicę. W Polsce może pozostać jedynie filia. Może być i tak, że w Polsce nie będą płacone podatki. A KGHM mógł czerpać znaczące zyski z wydobycia miedzi z korzyścią dla państwa. Wprowadzenie podatku od kopalin uderzy też w lokalne społeczności, bo mniej inwestycji zostanie w regionie miedziowym zrealizowanych”.

W kwietniu 2012 roku Kazimierz Grzechnik został wybrany przez Radę Nadzorczą nowym prezesem Południowego Koncernu Węglowego.

Kazimierz Grzechnik to absolwent Politechniki Śląskiej w Gliwicach. Szefował przedtem kopalni Brzeszcze, a jeszcze wcześniej pracował m.in. w kopalni Piast.

- To górnik, inżynier, znający się na górnictwie, a zatem zapewne dokonano właściwego wyboru - oceniał wówczas w rozmowie z portalem wnp.pl Waldemar Sopata, przewodniczący Zakładowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ Solidarność w PKW. - Natomiast jako prezes Południowego Koncernu Węglowego, Kazimierz Grzechnik będzie menedżerem. Czas pokaże, jak sprawdzi się w tej nowej roli - podsumował Waldemar Sopata.

W maju w czechowickiej kopalni wznowiono wydobycie.

Niemal po sześciu latach ruszyło wydobycie w kopalni Silesia w Czechowicach-Dziedzicach. Gdyby nie nabył jej od Kompanii Węglowej czeski koncern EPH, to zostałaby ona zlikwidowana.

- Mamy funkcjonującą już kopalnię Silesia, niebawem będzie wydobywany węgiel, ludzie mają pracę - wyliczał wtedy w rozmowie z portalem wnp.pl Wacław Czerkawski, wiceprzewodniczący Związku Zawodowego Górników w Polsce. - Może wreszcie ta sytuacja da decydentom do myślenia, bo powinna! Jakoś Czesi mogą fedrować w Silesii i im się to będzie opłacać. Tylko nam nie, bo przecież Kompania Węglowa, gdyby nie znalazł się kupiec w postaci czeskiego koncernu EPH, planowała Silesię zamknąć. W polskie górnictwo warto inwestować i przykład Silesii o tym świadczy - podsumował Wacław Czerkawski.

W roku 2013 w kopalni Silesia mają już fedrować dwie ściany. Właścicielem Przedsiębiorstwa Górniczego Silesia jest czeski Energetický a Průmyslový Holding, który nabył czechowicką kopalnię od Kompanii Węglowej pod koniec 2010 roku.

Wartości transakcji nie ujawniono, co zresztą było przyczyną licznych spekulacji. Koordynujący wówczas pracę zarządu KW Jacek Korski wskazywał, że Czesi zastrzegli sobie, by nie podawać wartości transakcji. I konsekwentnie jej nie podawano.

- Trzeba pamiętać, że to związki zawodowe działające w Silesii z pełną determinacją walczyły o przetrwanie kopalni i pozyskanie inwestora - przypomniał Wacław Czerkawski. - Ich wysiłek się opłacił, nie poszedł na marne, choć wielu ludzi, w tym pracowników mediów, wówczas z nich szydziło. Przykład Silesii pokazuje, że związki górnicze potrafią działać konstruktywnie, skutecznie i w sposób racjonalny - zaznaczył Wacław Czerkawski.

26 czerwca 2012 roku Krzysztof Jędrzejewski złożył rezygnację z funkcji prezesa i członka zarządu Kopex SA.

Jako powód rezygnacji Krzysztof Jędrzejewski podał zamiar ubiegania się o wybór w skład Rady Nadzorczej Kopeksu siódmej kadencji.

Krzysztofa Jędrzejewskiego, głównego akcjonariusza Kopeksu, zastąpił potem na stanowisku prezesa Andrzej Jagiełło.

2 lipca 2012 r. Grupa JSW i ArcelorMittal Poland podpisały list intencyjny. Obydwie strony wskazały, że są zainteresowane przedłużeniem dotychczasowej wieloletniej współpracy.

Chodziło o współpracę w zakresie dostaw węgla koksowego, gazu koksowniczego i koksu na kilka następnych lat oraz jej poszerzenie o dostawy gazu wielkopiecowego i współpracę ekspercką.

- Jako lider w produkcji węgla koksowego i koksu dbamy o umacnianie współpracy z kluczowymi dla nas partnerami biznesowymi w obszarach, gdzie wspólnie możemy osiągnąć efekty synergii - oceniał wówczas Jarosław Zagórowski, prezes zarządu Jastrzębskiej Spółki Węglowej. - Cieszymy się, że list intencyjny z naszym długoletnim odbiorcą ArcelorMittal Poland pozwoli rozwinąć nam dotychczas prowadzone działania i zapewnić bardziej stabilną pracę naszych zakładów. Obydwie strony doskonale rozumieją sytuację rynkową, dlatego przyświeca nam jeden cel - długoterminowa współpraca, która w efekcie pozwoli na realizację celów strategicznych obu firm - zaznaczył prezes Zagórowski.

W środę 29 sierpnia Katowicki Holding Węglowy, po dwóch latach wytężonych prac, podpisał umowę o emisji obligacji zwykłych, zabezpieczonych.

KHW podpisał umowę z konsorcjum pięciu banków, utworzonym przez Bank Zachodni WBK SA, BNP Paribas Bank Polska SA, DZ Bank Polska SA, Nordea Bank Polska SA, PKO Bank Polski SA.

W spotkaniu, które odbyło się w Domu Kultury kopalni Wujek w Katowicach, uczestniczył wiceminister gospodarki Tomasz Tomczykiewicz. Był również obecny zastępca dyrektora Departamentu Górnictwa Ministerstwa Gospodarki Maciej Kaliski.

Przyjęty program, którego dotyczyła umowa, jest pierwszym średnioterminowym finansowaniem w branży górnictwa kamiennego w Polsce. Wskazano wtedy, że obligacje wystawiane będą w trzech transzach, na kwotę do 1.025 mln złotych. Dzielić się będą na część terminową (750.000.000 PLN) przeznaczoną na refinansowanie obecnego, krótkoterminowego finansowania, finansowanie programu inwestycyjnego oraz odnawialną część obrotową (275.000.000 PLN) przeznaczoną na finansowanie bieżących potrzeb spółki.

We wrześniu 2012 roku zapanowało na rynku duże zaskoczenie po tym, jak Rada Nadzorcza Lubelskiego Węgla Bogdanka odwołała z funkcji prezesa zarządu Mirosława Tarasa.

- To naprawdę duże zaskoczenie, bo większość rynku bardzo pozytywnie oceniała pracę prezesa Tarasa - mówił wtedy portalowi wnp.pl Krzysztof Zarychta, analityk DM BDM. - Miał on duże kompetencje menedżerskie i techniczne, był bardzo zaangażowanym szefem.

W październiku Kompania Węglowa ogłosiła postępowanie kwalifikacyjne na wiceprezesów zarządu po tym, jak rezygnacje złożyli Ewa Malek-Piotrowska i Zbigniew Paprotny.

Na początku listopada 2012 r. w Jastrzębskiej Spółce Węglowej udało się porozumieć związkom zawodowym i zarządowi.

Ustalono, że od 1 listopada stawki płacy zasadniczej wzrosną o 3,4 proc. Załoga ma też dostać niespełna 2 tys. zł jednorazowej premii, wobec 1 tys. zł pierwotnej propozycji zarządu i 2,5 tys. zł postulowanego przez związki.

Zarząd zgodził się także na modyfikację treści umów zawieranych z nowymi pracownikami spółki. Prawo do czternastej pensji i nagrody barbórkowej uzyskają oni po pół roku pracy, zamiast po roku. Także po pół roku nienagannej pracy będą z nimi zawierane umowy na czas nieokreślony. W umowach znajdą się zapisy o tym, że także soboty są dniami wolnymi od pracy. Dotąd obowiązywał zapis, zgodnie z którym sobota mogła być dniem roboczym, za którego przepracowanie pracownik miał wolne w innym dniu tygodnia.

Ustalono też sposób kształtowania wzrostu wynagrodzeń w kolejnych trzech latach. Od początku roku płace mają rosnąć o wskaźnik prognozowanej inflacji, a po trzecim kwartale ma być to porównywane z faktyczną inflacją. W przypadku różnicy na niekorzyść pracowników, mają oni dostać jednorazowe wyrównanie. Stosowanie tych zasad będzie można, za zgodą związków, zawiesić np. gdy spółka będzie w kryzysie.

Wcześniej w JSW była gorąco. Prowadzone 17 i 18 października negocjacje nie przyniosły porozumienia, więc z godnie z zapowiedziami 19 października wszczęto w JSW strajk dobowy.

15 listopada 2012 r. Rada Nadzorcza Kompanii Węglowej wybrała dwóch nowych wiceprezesów. Wiceprezesem ds. ekonomiczno-finansowych miał być od 1 stycznia 2013 roku Bogusław Oleksy (ostatecznie zrezygnował i ogłoszono nowy konkurs), natomiast wiceprezesem ds. sprzedaży i marketingu jest Wojciech Kotlarek z branży naftowej.

W sobotę 24 listopada zmarł Eugeniusz Postolski.

Eugeniusz Postolski miał 60 lat. Ostatnio pełnił funkcję wiceprezesa Haldeksu należącego do Kompanii Węglowej.

Wcześniej Eugeniusz Postolski był m.in. dyrektorem kopalni Makoszowy w Zabrzu, prezesem Katowickiego Holdingu Węglowego, wiceprezesem Wyższego Urzędu Górniczego, prezesem klubu Górnik Zabrze.

Od listopada 2007 do kwietnia 2008 roku pełnił funkcję wiceministra gospodarki, odpowiedzialnego za górnictwo i energetykę.

W listopadzie doszło - według wielu - do niespodzianki dużego kalibru. Janusz Piechociński wygrał wybory na prezesa Polskiego Stronnictwa Ludowego z Waldemarem Pawlakiem.

- Znamy się z Waldemarem Pawlakiem już długi czas, prosiłem, by przynajmniej prolongował swą funkcję choćby o kilka tygodni, jeżeli już uznał, że podtrzymuje swą decyzję o dymisji - mówił portalowi wnp.pl Janusz Piechociński niedługo po wygranej. - Proponowałem takie rozwiązanie, ale szanuję wybór Waldemara Pawlaka i jego taką, a nie inną decyzję. Jesteśmy politykami. Będę pamiętał tylko dobre chwile wzajemnej współpracy - podsumował Janusz Piechociński. A jeśli chodzi o górnictwo, powiedział portalowi wnp.pl „Wiemy doskonale, że rok 2013 będzie trudny dla sektora węglowego. Są duże ilości węgla na zwałach przy kopalniach. Spore zapasy surowca ma również energetyka. Ta ostatnia wywiera dużą presję na obniżkę cen węgla”.

Później Janusz Piechociński został nowym wicepremierem i ministrem gospodarki. A w górnictwie zaczęły się dywagacje na temat możliwych przetasowań kadrowych. I te dywagacje trwają cały czas...

18 grudnia 2012 r. w Sali Marmurowej Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach odbyło się seminarium na temat współpracy polsko- wietnamskiej, w głównej mierze poświęcone górnictwu węglowemu.

Seminarium zorganizowano z inicjatywy wojewody śląskiego Zygmunta Łukaszczyka, wicemarszałka województwa śląskiego Mariusza Kleszczewskiego oraz prezesa Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej Janusza Olszowskiego.

Stronę wietnamską reprezentował ambasador tego kraju Nguyen Hoang. Obecni byli także działający w Polsce wietnamscy przedsiębiorcy i specjaliści górniczy oraz przedstawiciele polskich firm zrzeszonych w Górniczej Izbie Przemysłowo-Handlowej, zainteresowani rozwijaniem współpracy gospodarczej z Wietnamem.

Licznie reprezentowani byli także pracownicy naukowi uczelni i instytutów naukowo-badawczych pracujących na rzecz górnictwa.

Wojewoda Z. Łukaszczyk oraz wicemarszałek M. Kleszczewski przedstawili informacje na temat rozmów przeprowadzonych podczas niedawnej misji administracyjno-gospodarczej z regionu śląskiego do Wietnamu oraz planów nawiązania współpracy z województwem Quang Ningh.

Ambasador Wietnamu scharakteryzował plany rozwoju gospodarczego swojego kraju, skupiając się zwłaszcza na przemyśle wydobywczym.

Wietnamscy goście zaprezentowali także szczegółową prezentację na temat aktualnej sytuacji i perspektyw własnego górnictwa węglowego.

Jerzy Dudała
Publicysta miesięcznika Nowy Przemysł
i portalu wnp.pl.