Górnicza Izba Przemysłowo Handlowa

Polish Mining Chamber of Industry and Commerce

Z węglem da się żyć (BG 3 - 4 2016)



 

 

Sądzi pan, że zakazy używania węgla do ogrzewania mieszkań to dobra rada na walkę z niską emisją?

❚ U nas nie jest to takie proste jak w Krakowie. Sejmik Województwa Śląskiego w listopadzie 2014 r. przyjął program ochrony powietrza, na podstawie którego od początku bieżącego roku nie są dofinansowywane kotły trzeciej i czwartej klasy według normy PN-EN 303-5. Do końca 2015 r. mogliśmy jeszcze dofinansowywać kotły czwartej klasy o nieco wyższych wartościach emisji zanieczyszczeń. Teraz już nie. Wiadomo, jaki surowiec jest na Śląsku wydobywany i jakie ma on znaczenie dla regionu. Nasza energetyka bazuje głównie na węglu, dlatego myślę, że za kilka, czy nawet kilkanaście lat surowiec ten nadal będzie głównym paliwem stosowanym w polskim przemyśle. Ale jest i druga strona medalu, czyli środowisko, o które musimy zadbać. Dlatego szukamy rozwiązań pośrednich przy współpracy takich instytucji jak Główny Instytut Górnictwa, gdzie trwają badania nad czystymi technologiami węglowymi. Poprawa jakości powietrza opiera się głównie na tym, żeby likwidować niską emisję, czyli poprawić jakość tego, co jest emitowane do atmosfery z niskich kominów – tych domowych. I tu istotne są dwa elementy. Jeden – czym się pali. Drugi – w czym się pali. Dopiero równoczesne spełnienie tych warunków przyniesie pożądany efekt. Trwają konsultacje z samorządami w kraju i oczekujemy, że w niedalekiej przyszłości ministerstwo wyda rozporządzenie, które zakaże palenia w piecach najgorszymi paliwami, np. mułem węglowym, który jest najtańszym, ale i najsłabszym i bardzo zanieczyszczającym środowisko paliwem. Trzeba jednak pamiętać, że w wielu gospodarstwach domowych o tym, jakiego paliwa się używa do ogrzania mieszkania, decyduje czynnik finansowy.

Walka z ubóstwem energetycznym nie jest łatwa. Jednak WFOŚiGW wsparł już przed laty inwestycję pod nazwą Budowa Zakładu Produkcji Kompozytowych Paliw Stałych na terenie kopalni Krupiński. Czy jest możliwe, aby Fundusz mógł partycypować w kosztach produkcji ekologicznych paliw węglowych?

❚ Fundusz na realizacje tego zadania rzeczywiście udzielił dofinansowania w kwocie 3 063 060 zł. Jesteśmy nadal zainteresowani powstawaniem linii do produkcji paliw niskoemisyjnych i biopaliw. Zadania tego typu od lat znajdują się na „Liście zadań planowanych do dofinansowania ze środków Funduszu” i mogą ubiegać się o uzyskanie preferencyjnego finansowania. A zatem oczekujemy na wnioski.

Z pewnością skutecznym sposobem na eliminowanie niskiej emisji będzie sukcesywne podłączanie zwłaszcza starych zasobów mieszkaniowych do kotłowni osiedlowych.

❚ Tak. Węgiel niskiej jakości spalany w odpowiednich kotłach energetycznych, wyposażonych w systemy odpylania, odazotowania oraz odsiarczania spalin też może być paliwem o ograniczonej szkodliwości dla środowiska. Podobnie jak węgiel dobrej jakości spalany w niskoemisyjnych kotłach zainstalowanych w budynkach mieszkalnych i biurowych. Zatem podkreślę jeszcze raz – kluczową kwestią jest dobór paliwa do urządzenia. Chciałbym też zaznaczyć, że górnictwo może pochwalić się dobrymi praktykami, jeżeli chodzi o wykorzystanie swoich zasobów. Mam tutaj na myśli energetyczne wykorzystanie metanu pochodzącego z odmetanowania kopalń. Jest on spalany w agregatach kogeneracyjnych, a produktem powstającym w efekcie tego procesu jest energia elektryczna i cieplna. Oczywiście te zadania są chętnie dofinansowane ze środków Funduszu ze względu na bardzo dobry efekt ekologiczny. Mam na myśli zarówno uniknięcie emisji metanu do atmosfery – ponieważ chodzi o gaz cieplarniany – jak i emisji przy produkcji energii cieplnej i elektrycznej w konwencjonalnych źródłach energii.

Jakich działań na rzecz poprawy wskaźników emisji szkodliwych substancji do atmosfery można spodziewać się od WFOŚIGW w nowej unijnej perspektywie finansowej?

❚ W nowej perspektywie finansowej na ochronę klimatu są przeznaczone ogromne środki, którymi dysponuje Urząd Marszałkowski, dzięki którym możemy podejmować szerokie działania. Jednak w programie operacyjnym, w segmencie dotyczącym poprawy efektywności energetycznej, w oparciu o odnawialne źródła energii, UE nie wyraziła zgody, aby przeznaczyć je na dopłaty do kotłów węglowych. Podpisaliśmy więc z marszałkiem województwa śląskiego porozumienie, zgodnie z którym tam, gdzie nie będzie możliwe podłączenie mieszkańców do sieci, my, czyli Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, będziemy dopłacać do nowocześniejszych kotłów w oparciu o zasady obowiązujące w Funduszu. 78 gmin ze 166 skorzystało z pomocy finansowej Funduszu w realizacji programów ograniczania niskiej emisji. Wciąż można składać wnioski, te programy nadal funkcjonują. To jest alternatywa dla tych samorządów, które nie otrzymają środków z regionalnego programu operacyjnego. Żeby gmina mogła skorzystać z dofinansowania, powinna posiadać Program Gospodarki Niskoemisyjnej, bowiem należy w sposób racjonalny wybierać inwestycje do realizacji. Oferujemy więc samorządom bezpłatną pomoc konsultacyjną doradców energetycznych w zakresie zawartości treści merytorycznej takiego programu oraz jego weryfikacji. Mamy też środki na opracowanie Programu Gospodarki Niskoemisyjnej. Już ponad 40 gmin skorzystało z nich na łączną kwotę ponad 1 mln zł.

Ilu doradców energetycznych pracuje obecnie w terenie?

❚ Mamy pięciu pełnoprawnych doradców, którzy zostali przeszkoleni i są w stałym kontakcie z samorządami. Zajmują się oceną Programów Gospodarki Niskoemisyjnej, przysyłanych do weryfikacji z NFOŚiGW lub z gmin. Niektóre z nich odsyłają do poprawy, natomiast pozytywnie zweryfikowane – kierują do zatwierdzenia. Wiadomo, gminne programy powstają również na bazie konsultacji społecznych – swoje propozycje zgłaszają samorządy, ale też przedsiębiorcy. Doradcy są po to, żeby wspierać dobre pomysły, profesjonalnie doradzać, w jaki sposób wprowadzać je w życie. Taka jest ich rola i myślę, że warto było w nich zainwestować. Co tu kryć, to jest korzystne dla wszystkich zainteresowanych, a zarazem stanowi dobrą promocję Funduszu.

Obecnie Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach współpracuje z Ministerstwem Rozwoju przy wprowadzeniu dużego programu dotyczącego likwidacji niskiej emisji w konurbacji śląsko-dąbrowskiej. Ile gmin weźmie w nim udział i na jakie pieniądze będzie można liczyć?

❚ Początkowo chodziło o 14 największych gmin, ale program rozszerzono na 81 podmiotów samorządowych – 8 powiatów ziemskich i 73 gminy subregionu centralnego. Do rozdysponowania będzie ok. miliarda złotych w trzech poddziałaniach: – poprawy efektywności energetycznej w substancji mieszkaniowej, w którym beneficjentami będą spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, modernizacji i wymianie sieci ciepłowniczych, wreszcie wysokosprawnej kogeneracji. Jest to bardzo duży program, ale też duże są oczekiwania ze strony przedsiębiorstw energetycznych, a zwłaszcza mieszkańców, ponieważ chodzi o znaczną poprawę jakości powietrza. Przypomnę, że bardzo efektywnym programem, ze względu na walkę z niską emisją, okazał się program KAWKA, którego dwie edycje zostały przeprowadzone na terenie naszego województwa, a nasz wniosek o udzielenie dofinansowania na trzecią jest aktualnie rozpatrywany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

 

Rozmawiał: Kajetan Berezowski 
Publicysta tygodnika Trybuna Górnicza 
i portalu górniczego nettg.pl

 

Dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach
Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach

 

Menu




Newsletter


Biuletyn górniczy

Bieżący numer

img12

Górniczy Sukces Roku

View more
img12

Szkoła Zamówień Publicznych

View more
img12

Biuletyn Górniczy

View more


Partnerzy