Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach ocenił dokonania kolejnych gmin województwa śląskiego w zakresie ochrony atmosfery. Pod lupę wzięto Sosnowiec, Piekary Śląskie i Siemianowice Śląskie. Miasta te na przestrzeni ostatnich trzech lat otrzymały od katowickiego WFOŚiGW ponad 5 mln zł dotacji.

Z końcem maja 2015 r. wydobyto ostatnią tonę węgla z kopalni Kazimierz-Juliusz w Sosnowcu. Tym samym miasto, w którym na przestrzeni ostatnich 25 lat istniało 5 kopalń, straciło swój górniczy charakter. W związku z zaprzestaniem eksploatacji kopalń oraz likwidacją innych dużych zakładów przemysłowych w Sosnowcu przeważają obecnie małe i średnie firmy prywatne. Jednym z problemów, z którym boryka się samorząd jest złej jakości powietrze atmosferyczne.

Weź oddech!

Władze miasta w celu redukowania wysokiej i niskiej emisji zanieczyszczeń, propagują zachowania i inwestycje zwiększające efektywność energetyczną. Najlepszym przykładem takiego działania był udział Sosnowca w projekcie „Weź oddech!

– Akcje adaptacyjne w celu zmniejszenia niekorzystnego wpływu zanieczyszczenia powietrza na zdrowie”. Urząd Miejski w Sosnowcu realizował go od sierpnia 2011 r. Partnerem wiodącym projektu w Polsce był Główny Instytut Górnictwa. Wśród partnerów zagranicznych pojawiły się instytuty badawcze i gminy z Węgier, Czech, Włoch i Słowenii. Gmina Sosnowiec, jako uczestnik Projektu, realizowanego w ramach Programu dla Europy Środkowej, opracowała plan działań naprawczych, czyli najbardziej efektywnych metod ograniczających emisję zanieczyszczeń do powietrza.

W ramach projektu oprócz działań promocyjnych zrealizowano audyty energetyczne w 9 obiektach użyteczności publicznej m.in. w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 11, szkołach podstawowych nr 16, 21, 35, szkole zawodowej oraz przedszkolach miejskich nr 3, 18, 31 i 35.

Ale to nie jedyne działania którymi może pochwalić się miasto Sosnowiec. Zgodnie z przysłowiem – „Chcesz zmienić innych? Zacznij od siebie”, w styczniu 2013 r. została zawarta umowa pomiędzy Urzędem Miasta i firmą Siemens. Jej przedmiotem była usługa zarządzania energią w budynkach edukacyjno-oświatowych Sosnowca, realizowana za pomocą zintegrowanego systemu. Firma Siemens zagwarantowała obniżenie zużycia ciepła o 30,83 proc. Spadło też zużycie energii elektrycznej w 87 budynkach oświatowych o 25,17 proc. i to bez konieczności przeprowadzenia modernizacji energetycznej, docieplenia ścian i stropów, czy wymiany stolarki okiennej. Kompleksowe termomodernizacje budynków użyteczności publicznej, wspieranie procesów termomodernizacyjnych budynków wielorodzinnych, czy kontynuacje programów dopłat do zmiany sposobu ogrzewania dla budynków indywidualnych pozwoli na dalsze ograniczenie zużycia energii o 5,11 proc. oraz redukcję emisji dwutlenku węgla o 4,72 proc. w porównaniu do 2013 r.

– Podjęte działania włodarzy Miasta Sosnowca przyczyniają się do transformacji typowo przemysłowo-górniczego miasta w miasto zielone i nowoczesne oraz przyjemne dla oka i płuc – podkreśla Łukasz Balion, doradca energetyczny w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.

Wspieranie efektywności energetycznej

W ślad za Sosnowcem poszły władze Piekar Śląskich. Gmina realizuje zadanie polegające na wykonaniu głębokiej termomodernizacji 75 budynków mieszkalnych wielorodzinnych zlokalizowanych na osiedlu Wieczorka. Każdy z budynków zostanie docieplony, wyposażony w wewnętrzną instalację centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej, a staraniem Miejskiego Przedsiębiorstwa Ciepłowniczego podłączony do miejskiej sieci ciepłowniczej. Nakłady finansowe na modernizację jednego budynku wahają się w granicach od 850 tys. do 1,3 mln zł. Część tych nakładów zostanie sfinansowana ze środków unijnych w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014–2020 Podziałanie 1.7.1 „Wspieranie efektywności energetycznej w budynkach mieszkalnych w konurbacji śląsko-dąbrowskiej”.

– Wysiłek finansowy miasta i samych mieszkańców będzie znaczący. W wyniku realizacji inwestycji, która została zaplanowana na 5 lat, zniknie problem niskiej emisji w największej, centralnie położonej dzielnicy Piekar Śląskich. Zużycie energii w budynkach osiedla Wieczorka zmniejszy się o połowę w przeliczeniu na nieodnawialną energię pierwotną. Wzrośnie przy tym komfort życia mieszkańców – wskazuje Elżbieta Kisiel, doradca z WFOŚiGW w Katowicach.

To największa inwestycja w mieście, po będącej na ukończeniu modernizacji Szpitala Miejskiego.

Niskoenergetyczne budynki

Z kolei w Siemianowicach Śląskich zrealizowano projekt „Niskoenergetyczne budynki użyteczności publicznej – Siemianowice Śląskie”, który obejmował kompleksową termomodernizację dwóch obiektów użyteczności publiczne – I i II Liceum Ogólnokształcącego. Teraz planuje się termomodernizację kolejnych budynków użyteczności publicznej: MOSIR „Pszczelnik”, MOPS i Powiatowego Urzędu Pracy, a także termomodernizację budynku Muzeum Miejskiego w Siemianowicach Śląskich.

– Wspólnoty oraz spółdzielnie mieszkaniowe mogą sięgnąć po środki unijne na kompleksową termomodernizację budynków mieszkalnych w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko działanie 1.7 Kompleksowa likwidacja niskiej emisji na terenie konurbacji śląsko-dąbrowskiej – przypomina Ryszard Mocha, trzeci z doradców WFOŚiGW w Katowicach.

Ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014–2020 przewiduje się sfinansowanie projektu polegającego na budowie 17 km rowerowych tras komunikacyjnych oraz dwóch parkingów typu bike&ride (rowerowych). Kolejnym działaniem poprawiającym infrastrukturę w mieście, dodatkowo zwiększającym komfort i bezpieczeństwo mieszkańców, będzie pilotażowy projekt „Jasno, bezpiecznie i ekologicznie” wykorzystujący odnawialne źródła energii.

Kajetan Berezowski
Publicysta tygodnika Trybuna Górnicza
i portalu górniczego nettg.pl

Dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.