XXXV Zwyczajne, Sprawozdawczo-Wyborcze Walne Zgromadzenie Przedstawicieli Członków Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej

Walne Zgromadzenie podsumowało działalność GIPH na przestrzeni ostatniego roku

20 czerwca br. w Katowicach obradowało XXXV Zwyczajne, Sprawozdawczo-Wyborcze Walne Zgromadzenie Przedstawicieli Członków Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej. W trakcie obrad, jak co roku, podsumowano ostatnie dwanaście miesięcy działalności Izby, przyjmując sprawozdanie za ten okres.

Zróżnicowane działania podejmowane w okresie sprawozdawczym obejmowały m.in. wsparcie przedsięwzięć na rzecz sprawiedliwego przebiegu transformacji górnictwa i energetyki w Polsce, internacjonalizacji tego sektora, rozwoju i doskonalenia kompetencji oraz nabywania nowych kwalifikacji przez zatrudnionych w nim pracowników, promocji firm produkujących węgiel, oraz firm i instytucji sektora okołogórniczego, a także działań lobbingowych mających na celu wdrażanie korzystnych dla przedsiębiorców rozwiązań oraz zmian systemu prawnego.

Współpraca i aktywność na forum międzynarodowym

Przedstawiciele Izby uczestniczyli w posiedzeniach Komitetu Wykonawczego, a także innych ciał Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Węgla Kamiennego i Brunatnego EUROCOAL. Wspólnie z EUROCOAL Izba – w osobach swoich przedstawicieli i ekspertów – opracowywała opinie na temat projektów aktów prawnych przygotowywanych przez władze ustawodawcze i wykonawcze Unii Europejskiej. W polu zainteresowań znalazły się m.in. projekty dotyczące europejskiego prawa klimatycznego i celów na lata 2030-2050; pakietu „gotowi do przyjęcia limitu emisji 55%”; ograniczenia emisji metanu w sektorze ropy naftowej, gazu i węgla; zmiany unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji; projektu rozporządzenia ustanawiającego Fundusz Sprawiedliwej Transformacji; czy w końcu europejskiego prawa klimatycznego mającego doprowadzić do osiągnięcia przez UE neutralności klimatycznej do 2050 r.

W opiniach i stanowiskach dotyczących tych dokumentów przedstawiciele GIPH zwracali uwagę na – niedostrzegany często – fakt, że unijny sektor węglowy od 1990 r. ograniczył już swoje emisje CO2 o ponad 47%. Wskazywali jednocześnie na istotną rolę węgla w odbudowie gospodarki w krajach UE po ustaniu epidemii SARS-CoV-2, prezentując stanowisko, iż wszystkie źródła energii należy w procesie gospodarczej odbudowy traktować jednakowo. Z tej przyczyny sformułowano też krytykę oraz apel pod adresem Europejskiego Banku Inwestycyjnego o zaniechanie polityki dyskryminacji projektów związanych z węglem i energetyką węglową. Inny ważny postulat odnosił się do równego dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska dla wszystkich członków wspólnoty.

Przedstawiciele GIPH brali czynny udział w organizowanych przez EUROCOAL warsztatach dotyczących m.in. zmian unijnych dyrektyw w sprawie opodatkowania energii oraz w sprawie odnawialnych źródeł energii, strategii metanowej, oraz nowego mechanizmu wyrównawczego na granicach UE uwzględniającego emisję dwutlenku węgla, jak również uczestniczyli w wielu innych konferencjach, spotkaniach i sympozjach o zasięgu międzynarodowym.

W październiku 2021 r. koncern Coal India, największa spółka wydobywcza na świecie, zwrócił się do GIPH za pośrednictwem Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP, z propozycją nawiązania współpracy z polskimi firmami okołogórniczymi w zakresie transferu technologii w obszarze górnictwa podziemnego, zakupu maszyn i urządzeń górniczych oraz ewentualnego zatrudnienia polskich specjalistów. We współpracy ze swoimi członkami Izba przygotowała i przesłała do indyjskich partnerów stosowne oferty, pośrednicząc jednocześnie w kontaktach między stronami.

Prace bieżące w zespołach roboczych

Najistotniejsze dla branży węglowej oraz jej otoczenia problemy tradycyjnie były przedmiotem uwagi i dyskusji na forach zespołów roboczych oraz sekcji Izby.

W okresie sprawozdawczym największą aktywnością wykazał się „Zespół ds. podatków w sektorze węglowym”, który opiniował m.in. przygotowywaną nowelę ustawy o podatku akcyzowym w zakresie dokumentowania obrotu wyrobami węglowymi. Uwagi członków zespołu, na bieżąco notyfikowane przedstawicielom Ministerstwa Aktywów Państwowych oraz Ministerstwa Finansów, wielokrotnie były brane pod uwagę w trakcie prac nad kolejnymi wersjami legislacyjnego projektu. Dotyczy to m.in. ważnych przepisów odnośnie odrębnej (w stosunku do innych towarów) specyfiki obrotu wyrobami węglowymi.

Na podobnych zasadach „Zespół ds. prawa geologicznego i górniczego” zajmował się możliwościami nowelizacji ustawy Prawo geologiczne i górnicze, a „Zespół GIPH ds. metanu z kopalń węgla” (współpracujący ściśle z ekspertami z GIG) poddał dokładnym analizom projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie w sprawie redukcji emisji metanu w sektorze energetycznym w części dotyczącej polskiego górnictwa. W tej ostatniej sprawie zgłoszone uwagi przedłożono Kadri Simson, unijnej komisarz ds. energii. Dotyczyły one w szczególności możliwości przyspieszonej i niekontrolowanej likwidacji polskiego górnictwa węgla kamiennego, którą – w obliczu faktu, że spośród 21 kopalń prowadzących w Polsce wydobycie aż 16 to kopalnie metanowe (niespełniające proponowanych wymogów) – spowodowałoby przyjęcie wspomnianego dokumentu w pierwotnym kształcie. Na doniosłość tego problemu kilkukrotnie zwracano uwagę członkom Rządu RP z premierem Mateuszem Morawieckim na czele.

Na torach transformacji – kraju i regionu

Nie zaskakuje fakt, że spora część działań Izby dotyczyła trwającego już procesu transformacji społecznej połączonej z planowaną dekarbonizacją gospodarki. GIPH nie tylko monitoruje jego przebieg, ale także zabiega o to, by przeprowadzane zmiany można było uznać za sprawiedliwe – nie tylko z nazwy. Sprawiedliwe w odniesieniu do pracowników branż nimi dotkniętych, ale także firm, regionów i polskiego państwa, którego gospodarka była przez kilka ostatnich dekad oparta w znacznej mierze o węgiel.

17 stycznia br. GIPH zawarła z Województwem Śląskim, Głównym Instytutem Górnictwa i Związkiem Zawodowym Górników w Polsce umowę o partnerstwie na rzecz realizacji projektu „Regionalne obserwatorium procesu transformacji (ROPT)”. Celem partnerstwa jest wspólne przygotowanie oraz realizacja projektu polegającego na wsparciu i usprawnieniu zarządzania procesem transformacji społeczno-gospodarczej regionu m.in. poprzez gromadzenie i rozpowszechnianie odnośnej wiedzy (np. w aspekcie zachodzących procesów społeczno-gospodarczych, skutecznych modeli transformacyjnych, czy innowacyjnych technologii), a także promowanie rozwoju społeczno-gospodarczego, np. poprzez inicjowanie współpracy partnerów lokalnych w podregionach podlegających transformacji oraz współdziałania jednostek badawczo-rozwojowych z podmiotami gospodarczymi. W ramach projektu przed GIPH postawiono dwa zadania.

Pierwsze stanowi realizacja warsztatów lokalnego rozwoju ekonomicznego na terenie województwa śląskiego. Ich cel to nie tylko szerzenie wiedzy o transformacji społeczno-gospodarczej Śląska, ale także informowanie o źródłach i możliwościach pozyskania finansowania projektów, oraz identyfikacja potencjałów dla zbudowania specjalizacji poszczególnych subregionów. W trakcie warsztatów szczególna uwaga ma zostać poświęcona konieczności wdrażania rozwiązań innowacyjnych i kreatywnych oraz technologii cyfrowych, roli i jakości usług dla biznesu oraz usług społecznych, jak również aktywizacji i rozwojowi zasobów ludzkich.

Drugie, pokrewne zadanie, choć z odmienną grupą docelową, dotyczy realizacji warsztatów innowacji dla przedsiębiorców, wynalazców i pionierów technologii wraz z prowadzeniem biura akcji. Tematyka warsztatów oscylować ma wokół aktualnych trendów w gospodarce i przemyśle, nowinek i innowacji technologicznych, w tym tych dotyczących odnawialnych źródeł energii, gospodarki obiegu zamkniętego, automatyzacji i digitalizacji procesów produkcyjnych.

Inną inicjatywą na rzecz zapewnienia sprawiedliwego przebiegu procesu transformacji było zorganizowane przez GIPH 9 lutego br. spotkanie konsultacyjne poświęcone przygotowywanemu przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Programowi Priorytetowemu Sprawiedliwa Transformacja, finansowanemu z Funduszu Modernizacyjnego, tj. z opłat za uprawnienia do emisji CO2. Poprowadził je dr hab. Adam Drobniak, prof. UE, przewodzący powołanemu w grudniu 2021 r. przez NFOŚiGW zespołowi przygotowującemu założenia tego programu.

Stałe zadania

Oprócz powyższych działań, członkowie Izby tradycyjnie lobbowali na rzecz wdrażania rozwiązań sprzyjających wolnej przedsiębiorczości oraz inicjowali zmiany w prawodawstwie. Działania te każdorazowo poprzedzała wymiana opinii i szerokie konsultacje z partnerami z branży. Obok wspomnianych już zmian w prawie geologicznym i górniczym, GIPH aktywnie uczestniczyła m.in. w analizach i bataliach o kształt prawa akcyzowego, rozporządzenia Ministra Aktywów w sprawie kwalifikacji w zakresie górnictwa i ratownictwa górniczego, a także szeregu strategicznych projektów ważnych zarówno dla branży i państwa (projekt Polityki Surowcowej Państwa), jak i tych dotyczących stricte naszego regionu (projekt Regionalnego Planu Sprawiedliwej Transformacji Województwa Śląskiego 2030). Na tej liście znalazł się też ważny dokument międzynarodowej rangi, jakim jest projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie w sprawie redukcji emisji metanu w sektorze energetycznym.

Izba realizowała też swoją statutową misję promocji producentów węgla oraz firm i instytucji okołogórniczych, tak w kraju, jak i na forum międzynarodowym. Czyniła to m.in. przez inicjowanie kontaktów z akredytowanymi w Polsce dyplomatami; pomoc w nawiązywaniu kontaktów handlowych; rekomendowanie firm i instytucji należących do GIPH w konkursach organizowanych przez organy państwowe, instytucje i organizacje gospodarcze; czy w końcu poprzez wystawianie listów referencyjnych dla członków Izby.

Przedstawiciele Izby aktywnie uczestniczyli w pracach wielu organizacji, instytucji i innych ważnych ciał związanych z przemysłem wydobywczym. Wśród nich znalazły się m.in. podmioty takie jak Sejmowa Podkomisja Stała ds. Sprawiedliwej Transformacji, Komitet Sterujący ds. Górnictwa, Zespół Trójstronny ds. Bezpieczeństwa Socjalnego Górników, czy Komitet Górnictwa Polskiej Akademii Nauk.

Oprócz tego prowadzono szeroką współpracę instytucjonalną – na tym polu wśród partnerów GIPH znalazł się m.in. Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego, ale także Krajowa Izba Gospodarcza, czy związki zawodowe.

Flagowe inicjatywy

Stały punkt na mapie działalności Izby stanowi organizowana cyklicznie w rytmie rocznym konferencja „Szkoła Zamówień Publicznych” i nie inaczej było w roku sprawozdawczym. Obrady XII edycji wydarzenia miały miejsce w dniach 9-11 czerwca 2021 r. w Hotelu „Stok” w Wiśle. Dużą uwagę poświęcono nowej ustawie Prawo zamówień publicznych, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2021 r. wprowadzając do regulowanej materii szereg istotnych zmian. Pandemia i fakt, że obradom towarzyszyły podwyższone rygory sanitarne, nie zniechęcił uczestników windując frekwencję na maksymalny możliwy poziom stu zgłoszeń.

Elementem działań na rzecz promocji i kształtowania dobrego wizerunku górnictwa oraz firm pracujących na rzecz branży od lat pozostaje organizowany corocznie przez Izbę konkurs ,,Górniczy Sukces Roku”. Również i tym razem kapituła wyłoniła laureatów w trzech konkursowych kategoriach, tj. ,,Innowacyjność”, ,,Ekologia” oraz ,,Osobowość Roku”.

7 marca w Filharmonii Śląskiej im. Henryka Mikołaja Góreckiego w Katowicach odbył się natomiast współorganizowany rokrocznie przez Izbę i jej partnerów z branży górniczej Górniczy Koncert Noworoczny 2022. Tegoroczna edycja była połączona z obchodami jubileuszu 30-lecia GIPH.

Inicjatywy te, podobnie jak inne istotne wydarzenia, problemy, czy trendy związane z górnictwem i jego otoczeniem, były opisywane na łamach niniejszego biuletynu, pozostającego ważnym ogniwem informacyjnej części misji GIPH.

W trakcie obrad wyłoniono także członków Rady oraz Komisji Rewizyjnej Izby.

W składzie Rady GIPH znalazły się na następna kadencję następujące osoby:

1.           Bik Zdzisław, Prezes Zarządu, Fabryki Sprzętu i Narzędzi Górniczych GK FASING S.A.

2.           Cudny Tomasz, Prezes Zarządu, Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.

3.           Galos Krzysztof, prof. dr hab. inż. Dyrektor Instytutu, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią – PAN

4.           Gruszczyk Dawid, Wiceprezes Zarządu ds. Sprzedaży FAMUR S.A.

5.           Guzera Jan, Prezes Zarządu PUMAR Sp. z o.o.

6.           Heryszek Tomasz, Prezes Zarządu WĘGLOKOKS S.A.

7.           Prusek Stanisław, prof. dr hab. inż., Dyrektor, Główny Instytut Górnictwa

8.           Pytel Jacek, Prezes Zarządu TAURON Wydobycie S.A.

9.           Rogala Tomasz, Prezes Zarządu Polska Grupa Górnicza S.A.

10.         Rośniak Krzysztof, Dyrektor Oddziału PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Oddział Kopalnia Węgla Brunatnego BEŁCHATÓW

11.         Skibski Mirosław, Dyrektor Oddziału, Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. Od. Katowice

12.         Słaboń Leszek, Prezes Zarządu Holding KW Sp. z o.o.

13.         Smoliło Janusz, dr inż., Prezes Zarządu Spółka Restrukturyzacji Kopalń S.A.

14.         Wasil Artur, Prezes Zarządu Lubelski Węgiel BOGDANKA S.A.

15.         Wojtyła Andrzej, Prezes Zarządu, Dyrektor Generalny ELEKTROMETAL S.A.

Składy Komisji Rewizyjnej GIPH przedstawia się obecnie następująco:

1.           Jamrozik Piotr, Prezes Zarządu DEMETRIX NEW Sp. z o.o.

2.           Korzeniowski Mariusz, Wiceprezes ds. Techniczno-Handlowych PUMAR Sp. z o.o.

3.           Mraczek-Krzak Aleksandra, Zastępca Dyrektora ds. Finansowo-Ekonomicznych Główny Instytut Górnictwa

Obrady stały się także okazją do uroczystego wręczenia przyznanych w listopadzie 2021 r. przez Ministra Aktywów Państwowych stopni górniczych członkom kierownictwa podmiotów zrzeszonych w GIPH. Według pierwotnych planów, ceremonia miała mieć miejsce 7 marca br., podczas Górniczego Koncertu Noworocznego, jednak z przyczyn niezależnych nie wszyscy uhonorowani mogli być wówczas obecni. Stopnie wręczyli Adam Mirek, Prezes Wyższego Urzędu Górniczego, oraz Janusz Olszowski, Prezes GIPH.

Stopnie górnicze otrzymali - Pan Dariusz Macierzyński – Wiceprezes Zarządu ds. Rynkowych w firmie Elgór+Hansen S.A. (odznaczenie Generalnego Dyrektora Górniczego II stopnia) oraz Pan Andrzej Wojtyła, Prezes Zarządu, Dyrektor Generalny ELEKTROMETAL S.A. (odznaczenie Generalnego Dyrektora Górniczego II stopnia).

Marcin Hylewski

FOTORELACJA