|
Nr 9 - 10 (147-148) Wrzesień
- Październik 2007 r.
KATOWICKI HOLDING
WĘGLOWY
SPRZYMIERZENIEC ŚRODOWISKA
Po raz kolejny Katowicki
Holding Węglowy S.A. został w tym roku jednym z laureatów
konkursu o Ekolaury organizowanego przez Polską Izbę Ekologii. Tym
razem przyznano mu wyróżnienie za „Poprawę gospodarki
wodno – ściekowej w kopalniach: „Mysłowice –
Wesoła” (rejon „Mysłowice”), „Wieczorek”,
„Staszic” i „Kazimierz – Juliusz”. W
czasie uroczystej gali stosowny certyfikat odebrał wiceprezes Holdingu,
Wojciech Dygdała.
Górnictwo węgla
kamiennego, niezależnie od stosowanych technologii eksploatacji węgla,
powoduje określone negatywne skutki w środowisku, wynikające z
ingerencji człowieka w naturalne struktury geologiczne i przyrodnicze. Stanisław Gajos,
prezes KHW S.A. wielokrotnie na szerokim forum podkreślał, że
eksploatacji węgla, oprócz osiąganego celu jakim jest węgiel
handlowy, towarzyszą negatywne skutki nie zmierzone, ale i
nieuniknione. Dlatego przyjęcie preferencji na rzecz ochrony i
kształtowania środowiska stawia przed górnictwem węglowym
określone zadania dostosowania eksploatacji węgla do wymagań
ekologicznych. Toteż w Holdingu przywiązuje się dużą wagę do działań
proekologicznych zgodnych z zasadami strategii zrównoważonego
rozwoju. W związku z tym opracowany został „Program ekologii i
ochrony środowiska „ obejmujący lata 2004 – 2010. Zawarte w
nim zadania ujęte zostały również w Programie Zarządzania
Środowiskowego. W tym celu w zakładach górniczych prowadzona
jest szeroka działalność inwestycyjna m.in. w zakresie ochrony
wód powierzchniowych, gospodarki odpadami górniczymi,
ograniczenia emisji pyłów i gazów do atmosfery, ochrony
przed uciążliwościami hałasu oraz rekultywacji terenów
zdegradowanych i pogórniczych.
Na szczególna uwagę
zasługują ( wyróżnione Ekolaurem ), przedsięwzięcia
proekologiczne w zakresie gospodarki wodno- ściekowej. Podziemna
eksploatacja węgla kamiennego pociąga za sobą prowadzenie ciągłego
odwadniania wyrobisk górniczych i rozwiązania problemu
zagospodarowania wód zasolonych. Wody z różnych
poziomów wodonośnych mają zróżnicowaną mineralizację,
zwłaszcza w zakresie chlorków i siarczanów. Właściwości
fizykochemiczne wód dołowych pozwalają wykorzystywać je do
zasilania sieci rurociągów przeciwpożarowych, do wytwarzania
emulgatu popiołowo – wodnego oraz posadzki hydraulicznej. W
ostatnich dwóch przypadkach , co ma ważne znaczenie, stosowane
są wody dołowe o największej mineralizacji.
Przedsięwzięcia
proekologiczne w zakresie gospodarki wodno – ściekowej
przyczyniły się do uzyskania następujących efektów
ekologicznych:
- zmniejszenia zrzutu wód dołowych do
odbiornika powierzchniowego o około 90% poprzez wykorzystanie ich do
celów technologicznych w Zakładzie Mechanicznej Przeróbki
Węgla, do zasilania dołowej sieci rurociągów przeciwpożarowych i
wytwarzania emulgatu popiołowo – wodnego w KWK „Mysłowice
– Wesoła” – rejon „Mysłowice”;
- zmniejszenia w kopalni „Staszic”
ilości wody dołowej odprowadzanej do potoku Bolina Południowa I o ok.
50%, ładunku chlorków i siarczanów w odprowadzanych
wodach dołowych oraz zawiesiny odprowadzanej z wodami dołowymi w
porównaniu do ilości zawartej w wodach dopływających do
chodników na poziomach 500 m i 720 m o ok. 50%;
- zmniejszenia zrzutu wód dołowych do
odbiornika powierzchniowego o ok. 40 % poprzez wykorzystanie ich do
celów technologicznych w KWK „ Kazimierz –
Juliusz”.
Na szczególną uwagę
zasługuje zadanie zrealizowane w kopalni „Wieczorek”
polegające na rozdzieleniu wód słabo i silnie zmineralizowanych
z różnych dopływów. Polegało ono na skierowaniu wody
silnie zmineralizowanej z dopływów naturalnych do
chodników wodnych na poziomie 580 przy szybie
„Rozdzieński”, skąd grawitacyjnie spływają na poz. 630 m.
Następnie wody te poprzez układ głównego odwadniania szybu na
poz. 630 m wypompowywane są niezależnym rurociągiem na powierzchnię i
kierowane do wydzielonego osadnika nr 5 oczyszczalni wód
dołowych. Wody z dopływów naturalnych o podwyższonej
mineralizacji połączone z wodami podsadzkowymi kierowane są do
głównego odwadniania na poz. 630 m szybu
„Rozdzieński”. Wody te, po wstępnym oczyszczeniu,
początkowo w osadnikach, chodnikach kolektorowych i chodnikach wodnych,
wypompowane zostają na powierzchnię i skierowane do oczyszczalni
wód dołowych, skąd po oczyszczeniu z zawiesiny pobierane są dla
potrzeb własnych zakładu. Oczyszczona woda dołowa wykorzystywana jest w
całości do sporządzania podsadzki hydraulicznej oraz mieszanin
popiołowo – wodnych, zasilania sieci rurociągów
przeciwpożarowych oraz zraszania, a także dla potrzeb zakładu
przeróbczego na terenie szybu „Pułaski”. Wody wysoko
zmineralizowane wykorzystywane są w całości na potrzeby zakładu.
Natomiast wody o niższej mineralizacji odprowadzane są do potoku Bolina
Południowa I. W celu obniżenia stężenia soli w tych wodach do osadnika
nr 5 doprowadzane są ścieki z oczyszczalni w dzielnicy Nikiszowiec.
Wprowadzenie selektywnego odwodnienia zakładu górniczego
„Wieczorka” miało na celu ograniczenie ładunku soli w
odprowadzanych wodach dołowych do potoku Bolina Południowa aż o 80
procent, Działalność kopalń Katowickiego Holdingu Węglowego usprawniana
jest także poprzez stosowanie w praktyce twardych zasad obowiązujących
w Systemie Zarządzania Jakością, Systemie Zarządzania Bezpieczeństwem i
Higiena Pracy oraz Systemie Zarządzania Środowiskowego. Wdrożenie przez
Holding Zintegrowanego Systemu Zarządzania okazało się nowatorskim
sposobem na poprawę efektywności inwestycji zapewniających ochronę
środowiska naturalnego.
Wytwarzanie energii cieplnej,
w urządzeniach grzewczych opalanych węglem, było do niedawna
głównym źródłem powstawania tzw. niskiej emisji
zanieczyszczającej środowisko. Dyskryminowało to węgiel w
porównaniu z innymi surowcami i nośnikami energii. W Holdingu
zadano sobie więc pytanie: -Czy węgiel może być paliwem tanim i
ekologicznym? Z pewnością tak! Wymaga to jednak powiązania ze sobą
dwóch elementów: stosowania wysokogatunkowych,
Kwalifikowanych Paliw Węglowych produkowanych na bazie węgli z
wybranych kopalń KHW S.A.; zastosowania niskoemisyjnych kotłów
węglowych.
Sukces proekologiczny KHW
S.A. potwierdza fakt, iż jest on pierwszym krajowym producentem
Kwalifikowanych Paliw Węglowych o powtarzalnych parametrach fizyko
– chemicznych, spełniających wymagania niskoemisyjnych
kotłów nowej generacji. Należy tu wyróżnić EKORET –
przeznaczony do kotłów z paleniskami retortowymi typu Stocker
oraz EKO – FINS do palenisk retortowych typu Stocker i rusztowych
z bocznym podawaniem węgla. Sortymenty te produkowane są przez
Katowicki Węgiel Sp. z o. o. w zakładzie w Sosnowcu, na bazie węgli
pochodzących z kopalń Kazimierz Juliusz, Mysłowice i Wieczorek.
Natomiast kopalnie: Wujek, Staszic, Wieczorek i Mysłowice wytwarzają
GROSZEK – E i ORZECH –E przeznaczone do kotów
zasypowych, komorowych ze wstępnym zgazowaniem węgla. Produkcja
kwalifikowanych paliw z roku na rok rośnie. W 2006 r produkcja EKORETU
wyniosła ponad 183 tys. ton, zaś w roku bieżącym wzrośnie do ponad 200
tys. ton. Natomiast rozpoczęta w roku ubiegłym produkcja EKO-FINSu to
43 tys.ton i na takim poziomie utrzyma się w 2007 r. Szacuje się, że
obecnie w kraju zapotrzebowanie na paliwa ekologiczne wynosi ok. 800
tys. ton. Efekt ekologiczny wynikający ze stosowania tego typu węgli
mierzy się różnicą pomiędzy wielkością emisji ze starych, nisko
sprawnych technologii węglowych a emisją uzyskiwaną z niskoemisyjnych
kotłów węglowych nowej generacji.
- Nowoczesne, niskoemisyjne kotły węglowe pojawiły się w Polsce pod koniec lat 90-tych w ramach jednej z edycji programu PHARE – wyjaśnia Ryszard Fedorowski, rzecznik prasowy KHW. –
Charakteryzują się wysoką sprawnością energetyczną rzędu 80 –
85%, niskimi kosztami wytwarzania ciepła ( od 14 do 18 zł/ GJ przy
kosztach ogrzewania gazem na poziomie 39 zł/GJ ). Ich parametry
jakościowe spełniają wymagania europejskich standardów emisji
substancji toksycznych do powietrza. Zaletą kotłów jest
zautomatyzowana praca i bardzo małe zaangażowanie obsług, która
odbywa się w jednostkach małych raz na trzy, cztery dni, natomiast w
większych – do jednej godziny na dobę. Obecnie ponad 200
krajowych producentów oferuje kotły o mocy od 15 do 2000 KW o
sprawności od 78 do 85%. Kotły te są przeznaczone do ogrzewania
mieszkań, domów jedno i wielorodzinnych, gospodarstw rolnych ale
także dużych obiektów komunalnych i przemysłowych, m.in.
szkół, szpitali, cegielni, piekarni. Stosowane są w ciepłowniach
jako źródła lokalne lub podstawowe o łącznej mocy do 8 MW. Mogą
być również używane do produkcji ciepłej wody użytkowej i pary
technologicznej. Do chwili obecnej na naszym rodzimym rynku
zainstalowano kilkadziesiąt tysięcy tych urządzeń o łącznej mocy ponad
2 000 000 KW. Z większych inwestycji należy wymienić przede wszystkim
programy ograniczenia niskiej emisji PONE realizowane przez samorządy
miast i gmin, takich jak Tychy, Lędziny, Bieruń, Wyry,, Piekary Śl.,
Tarnowskie Góry, Goczałkowice oraz miast i gminy Beskidu
Cieszyńskiego i Żywieckiego oraz wiele innych. Wymiana tradycyjnych
kotłów węglowych na kotły nowej generacji wspierana jest
finansowo przez Bank Ochrony Środowiska oraz Wojewódzki Fundusz
Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Holding za swoją działalność w
tym zakresie został nagrodzony wieloma wyróżnieniami przez
Polską Izbę Ekologi,i a produkowany przez nas EKORET okrzyknięty
„Produktem Godnym Polecenia” w ostatniej edycji Narodowego
Konkursu Ekologicznego „Przyjaźni Środowisku”.
Jak ważny problem ekologiczny
rozwiązywany jest dzięki stosowaniu paliw ekologicznych i
niskoemisyjnych kotłów potwierdzają konkretne dane liczbowe.
Według badań Zespołu Akredytowanych Laboratoriów Instytutu
Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu oraz na podstawie badań
weryfikacyjnych przeprowadzonych dla Programu Ograniczenia Niskiej
Emisji w mieście Tychy, emisja substancji toksycznych do powietrza z
jednego gospodarstwa ( domu o powierzchni do 200 m kw. ) ogrzewanego
starym, nisko sprawnym kotłem węglowym wynosi około 1 027,63 kg/rok.
Zastosowanie kotłów niskoemisyjnych nowej generacji redukuje tę
emisję do około 122,56 kg/rok. Uzyskany efekt ekologiczny z jednego
gospodarstwa eksploatującego nowoczesny kocioł węglowy o mocy 25 KW to
około 905,07 kg/rok. Łączny efekt ekologiczny uzyskany tylko w roku
2005 z tytułu spalania EKOPRETU i EKO – FINSU ( łącznie 102 000
ton ) w około 25 750 niskoemisyjnych kotłach węglowych zamontowanych w
gospodarstwach domowych to niższa emisja substancji toksycznych do
powietrza o około 23 305 ton/rok.
Zwałowisko w
Katowicach-Murckach
„Zagospodarowanie
zielenią urządzoną zwałowiska w Katowicach-Kostuchnie” (I etap).
Widok ogólny
na zwałowisko.
Osadniki
„Zuzanna”
|
opracowała Mira Borkiewicz
Kolumna
dofinansowana ze środków Wojewódzkiego Funduszu
Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej w Katowicach
|
|
