Nr 7-8 (121-122) Lipiec - Sierpień 2005 r.

POŁUDNIOWY KONCERN WĘGLOWY Z MYŚLĄ O ENERGETYCE.

Od 1 lipca działa Południowy Koncern Węglowy jako, składający się z dwóch kopalń: Sobieski-Jaworzno III i Janina. Władze PKW z chęcią przyjęłyby jeszcze jedną lub dwie kopalnie.

Formalnie PKW powstał 25 stycznia br. Ustalono wtedy, że spółka do lipca przejmie majątek i załogi dwóch podmiotów górniczych znajdujących się w grupie kapitałowej Południowego Koncernu Energetycznego: ZGE Sobieski Jaworzno III i ZGE Janina. Kapitał nowego koncernu wynosił 2 mln złotych. Po przejęciu dwóch ZGE zwiększył się do ponad 340 mln złotych. 7 czerwca odbyły się zgromadzenia wspólników Zakładu Górniczo-Energetycznego Sobieski-Jaworzno III i Zakładu Górniczo-Energetycznego Janina oraz zgromadzenie akcjonariuszy Południowego Koncernu Węglowego. Na każdym ze zgromadzeń podjęto uchwały o połączeniu. PKW w nowym kształcie działa od 1 lipca. Głównym celem Południowego Koncernu Węglowego jest zapewnienie kopalniom go tworzącym stabilnego rozwoju, w tym realizacji prac modernizacyjnych i inwestycyjnych.

- Chcemy osiągnąć optymalizację działalności PKW m.in. poprzez lepsze zarządzanie, lepsze wykorzystanie zasobów ludzkich, skoordynowaną politykę inwestycyjną i remontową, lepsze planowanie robót przygotowawczych i wspólną strategię w zakresie kosztów i sprzedaży - przekonuje Grzegorz Pawłaszek, prezes Południowego Koncernu Węglowego.

PKW planuje na najbliższe lata ogromne inwestycje - do końca roku 2014 chce na ten cel wydać ok. 985,9 milionów złotych. Tylko w bieżącym roku na inwestycje PKE zamierza przeznaczyć 101,3 mln zł. Znaczna część wydatków inwestycyjnych wydana zostanie na zakup maszyn i urządzeń, w tym obudów zmechanizowanych, kombajnów chodnikowych , ciągników spalinowych i tras podwieszanych, przenośników taśmowych. W związku ze zmianą modelu transportu materiałów na dole w kopalni Janina i modernizacją w Sobieskim planowana jest budowa komór funkcyjnych, tras kolejek podwieszanych a także zakup nowych ciągników spalinowych z osprzętem. Planowane jest także zwiększenie wydajności zakładów przeróbczych.

W ZG Janina planowane jest udostępnienie pokładu 207 na poziomie 800 metrów i pogłębienie szybu Janina VI o 300 metrów. Udostępnienie pokładu 207 o dużej miąższości pozwoli osiągnąć przy zastosowaniu wysokowydajnych kompleksów ścianowych większe wydobycie z jednej ściany. W Sobieskim planowane jest stopniowe udostępnianie nowych pokładów w oparciu o istniejące wyrobiska. Planowane jest także wydobycie z podpoziomów.

Przez pierwsze lata większość środków zainwestowanych zostanie w ZGE Sobieski, Janina musi poczekać kilka lat aż tam zacznie trafiać większość środków na rozwój, co nie oznacza jednak, że żadnych inwestycji tam nie będzie. W ubiegłym roku w Janinę zainwestowano 40 mln zł., w tym roku planowane inwestycje w tę kopalnię to 30 mln zł. Z powodu tych dysproporcji część załogi Janiny mówi, że ich kopalnia jest "ubogim krewnym" Sobieskiego.

- Obecnie sytuacja Janiny jest zdecydowanie trudniejsza niż Sobieskiego, który proces restrukturyzacji i modernizacji prowadzi już od wielu lat. Jeśli jednak chodzi o zasobność złoża, to Janina jest w znacznie lepszej sytuacji. Na początku będzie to może dla niej trudniejszy okres, ale 3 lub 5 lat w skali funkcjonowania firmy górniczej to niewiele. Potem pozycja Janiny szybko się poprawi i jestem przekonany, że jej załoga nie będzie mówiła, że jest "ubogim krewnym" - mówi prezes Pawłaszek.

Grzegorz Pawłaszek przypomina, że Janina w latach 90 była jedną z najlepszych kopalń, mówiło się wtedy nawet o jej prywatyzacji. Przy odpowiednim zarządzaniu i polityce inwestycyjnej znów może powrócić do czołówki polskich kopalń.

To, że Janina jest kopalnią gorszą niż ZG Sobieski odczują jej pracownicy, m.in. poprzez niższe płace. W najbliższych latach nic nie wskazuje na to, żeby płace w Sobieskim i Janinie miały się wyrównać.

- W Południowym Koncernie Energetycznym po 5 latach działania nie ma zrównanych płac i zapewniam, że nigdy nie będzie. Pracownicy pracują w różnych jednostkach, które osiągają różne wyniki. Płace ewentualnie można wyrównać wtedy, jak kopalnia Janina osiągnie porównywalne wyniki z Sobieskim, nie da się obniżyć płac w Sobieskim podwyższając place w Janinie. Tylko wyniki finansowe mogą być podstawą zmian płac. W PKE po 5 latach istnieje zasadnicza różnica pomiędzy wynagradzaniem w elektrowni Jaworzno III, najlepszej elektrowni koncernu, a elektrowniami Halemba i Blachownia, które przynoszą straty. Strona społeczna to akceptuje - twierdzi Jan Kurp, prezes Południowego Koncernu Energetycznego, w którego grupie kapitałowej znajduje się Południowy Koncern Węglowy.

Prezesi Kurp i Pawłaszek zgodnie mówią, że struktura PKW jest otwarta i że jest on w stanie bez problemów wchłonąć jedną dużą lub dwie mniejsze kopalnie. Według Jana Kurpa z technologicznego punktu widzenia najlepiej byłoby gdyby do PKW włączona została kopalnia Bolesław Śmiały, leżąca po sąsiedzku elektrowni Łaziska. W tej chwili PKE nie prowadzi żadnych rozmów w sprawie powiązań z którąś ze spółek węglowych w oparciu o kolejną kopalnię.

- Jesteśmy na takie rozmowy otwarci i mam nadzieję, że przyjdzie czas ze powrócimy do rozmów z Kompanią Węglową na temat dalszych powiązań naszych firm - przekonuje Jan Kurp.

PKE planuje, żeby docelowo ok. 70 proc. węgla zużywanego w elektrowniach i elektrociepłowniach koncernu pochodziło z własnych kopalń. Rocznie PKE zużywa ponad 10 mln ton węgla. W roku bieżącym PKW planuje wydobycie 5,1 mln ton węgla, za kilka lat produkcja ma się zbliżyć do 6 mln ton rocznie. Nie cały węgiel będzie jednak trafiał do PKE, np. ZG Sobieski, który wydobywa ok. 3 mln ton węgla rocznie, do zakładów koncernu sprzedaje ok. 1,7 mln ton. Posiadanie własnych kopalń przez PKE ma pozwolić na zmniejszenie kosztów produkcji węgla, który stanowi ok. 50 proc. kosztów produkcji energii. Zwiększenie wydobycia przez kopalnie z grupy kapitałowej PKE musi doprowadzić do zmniejszenia sprzedaży węgla przez Kompanię Węglową i Katowicki Holding Węglowy.
ZGE Sobieski Jaworzno III powstał w 1998 roku na bazie części przeznaczonej do likwidacji kopalni. Od 2000 roku zakład osiąga dodatnią akumulację na sprzedaży węgla. Zysk na 1 tonie sprzedanego węgla wyniósł w 2002 roku - 7,2 zł, a w 2003 roku - 7,9 zł. Zysk netto ZGE w 2003 roku przekroczył 7,3 mln zł, a w 2004 roku - 18,7 mln złotych.

Od grudnia 2003 roku w skład grupy kapitałowej PKE wszedł ZGE Janina w Libiążu. Firma przejęła część majątku kopalni Janina i została dokapitalizowana przez PKE. Największym atutem tej kopalni są bogate złoża, zapewniające wydobycie przez 280 lat.
Ubiegłoroczny zysk netto PKE osiągnął wartość 297,2 mln złotych i był 3,5-krotnie wyższy niż w 2003 roku (83,4 mln złotych).

Południowy Koncern Energetyczny jest drugim pod względem wielkości producentem energii w kraju (największym jest grupa węglowo-energetyczna BOT) produkującym 4952,7 MWe i 2399,7 MWt - koncern dysponuje 14-proc. udziałem w krajowej mocy zainstalowanej elektrycznej i 16-proc. rynkiem produkcji ciepła w województwie śląskim.

Prawdopodobne wkrótce PKE znacznie zwiększy swoją wielkość, ponieważ przyłączony ma zostać do niego koncern ENION, powstały przez połączenie 5 spółek zajmujących się dystrybucją energii elektrycznej z Częstochowy, Będzina, Bielska-Białej, Tarnowa i Krakowa. PKE i ENION już podpisały list intencyjny, obecnie trwają analizy nad połączeniem obu firm. Połączenie dystrybutorów i producentów energii elektrycznej (tzw. konsolidacja pionowa) umożliwia przyjęty 7 czerwca br. przez rząd dokument pt. "Aktualizacja programu realizacji polityki właścicielskiej ministra Skarbu Państwa w odniesieniu do sektora elektroenergetycznego". Nowy podmiot powstały w wyniku połączenia PKE i ENION może nazywać się Polska Grupa Energetyczna. Taki kierunek zakłada przyjęta w kwietniu strategia PKE na lata 2005-2007. Do najważniejszych, strategicznych zadań PKE w tym okresie zaliczono budowę skonsolidowanej grupy wytwórczo-dystrybucyjnej, prywatyzację, optymalizację struktury grupy kapitałowej PKE, rozszerzenie rynku, wzrost efektywności produkcji i efektywne zarządzanie zasobami ludzkimi. Strategia zakłada, że do końca roku 2007 nowy podmiot zostanie sprywatyzowany, jeszcze nie wiadomo w jakiej formie, czy poprzez wybór inwestora strategicznego czy poprzez giełdę. Decyzja będzie zależeć od przyszłego rządu.

PKE planuje do 2007 roku osiągnąć sprzedaż energii ok. 20,5 TWh (wzrost o około 10 proc. w stosunku do 2004 roku). W perspektywie długoterminowej zakłada się zwiększenie udziału w rynku energii elektrycznej i ciepła poprzez oferowanie energii produkowanej w skojarzeniu oraz energii ze źródeł odnawialnych. Od wielu miesięcy koncern ma trudności z zamknięciem finansowania nowego bloku wytwórczego na węgiel kamienny w elektrowni Łagisza w Będzinie o mocy 460 MW, której koszt ma przekroczyć 400 milionów euro.