GÓRNICZA IZBA PRZEMYSŁOWO-HANDLOWA
 Nr 6(48) Czerwiec 1999 Biuletyn Górniczy 

KODEKS POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO
ORGAN, TO BRZMI DUMNIE

Z TEKI PRAWNIKA


Kontynuujemy cykl artykułów przybliżających problematykę kodeksu
postępowania administracyjnego, a zatem relacji jakie zachodzą
między organem administracji publicznej a podmiotami mającymi z nimi
styczność. Dziś wyjaśniamy pojęcie organu administracji państwowej.

    Kodeks postępowania administracyjnego w art. 5 § 2 pkt. 3 zawiera wyjaśnienie pojęcia organu administracji publicznej. Pod pojęciem tym rozumie się ministrów, centralne organy administracji rządowej, wojewodów, działające w ich (lub we własnym) imieniu inne terenowe organy administracji rządowej (zespolonej i niezespolonej), organy jednostek samorządu terytorialnego oraz inne organy państwowe i podmioty wykonujące funkcje zlecone z zakresu administracji publicznej.
    Wymieniony katalog wymaga pewnego omówienia, by przybliżyć występujące tu sformułowania.
    Pod pojęciem ministrowie kryją się: prezes Rady Ministrów, i wiceprezes Rady Ministrów pełniący jednocześnie funkcje ministra kierującego określonym działem administracji rządowej. Takim wiceprezesem jest obecnie wicepremier Janusz Tomaszewski, kierujący jednocześnie Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji. Dalej, pod pojęciem ministra rozumie się ministra kierującego określonym działem administracji rządowej np. minister gospodarki, minister transportu, minister edukacji narodowej. Kolejnym organem, który kryje się pod pojęciem ministra jest kierownik centralnego urzędu administracji rządowej, podległy, podporządkowany lub nadzorowany przez Prezesa Rady Ministrów lub też właściwego ministra. Takim organem jest np. Prezes Wyższego Urzędu Górniczego, który stosownie do postanowień 107 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. prawo geologiczne i górnicze jest centralnym organem administracji państwowej i podlega prezesowi Rady Ministrów.
    Kodeks postępowania administracyjnego wśród organów administracji publicznej wymienia wojewodów. Pod występującym tu pojęciem wojewody należy rozumieć nie tylko samego wojewodę wydającego decyzję ale także wicewojewodów działających z upoważnienia wojewodów oraz inne osoby zatrudnione w urzędzie wojewódzkim, które podejmują decyzje z ich upoważnienia.
    Kolejną grupą organów wchodzącą w skład administracji publicznej są działające w imieniu wojewody lub we własnym imieniu inne terenowe organy administracji rządowej. Wchodzą one bądź w skład zespolonej administracji rządowej - są to kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży, bądź też są to organy administracji niezespolonej wymienione w załączniku nr 1 do ustawy z 5 czerwca 1998 r. o rządowej administracji w województwie. Jeżeli posługujemy się pojęciem "kierownicy zespolonych inspekcji, służb i straży", to należy pod tym rozumieć następujące organy: komendanta wojewódzkiego policji, komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej, wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska. Natomiast pod pojęciem organów administracji niezespolonej kryją się takie organy jak
: dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych, dyrektorzy specjalistycznych urzędów.
    Przez organy jednostek samorządu terytorialnego należy rozumieć organy gminy (radę i zarząd gminy), organy powiatu (radę i zarząd powiatu), organy województwa (sejmik i zarząd województwa), związków gmin czyli takie podmioty jak np. KZK GOP z następującymi organami: zgromadzenie związku i zarząd związku, związki powiatów. Ustawa przewiduje, że są to zgromadzenie związku i zarząd związku. Obecnie jeszcze tego typu związków na terenie województwa śląskiego nie ma. Dalej pod tym pojęciem należy rozumieć wójta, burmistrza, prezydenta miasta, starostę i marszałka województwa. Osoby te, na mocy poszczególnych ustaw samorządowych upoważnione są do wydawania decyzji administracyjnych. Na mocy przysługujących im uprawnień mogą oni upoważniać do wydawania decyzji administracyjnych pracowników urzędów: gminy, miasta, starostwa czy urzędu marszałkowskiego. Kolejną grupą podmiotów są kierownicy służb, inspekcji i straży działający w imieniu wójta, burmistrza, prezydenta miasta, starosty czy marszałka województwa. Tego typu podmiotami są np. komendanci powiatowi policji, komendanci powiatowi Państwowej Straży Pożarnej itp.
    Samodzielną grupą organów są samorządowe kolegia odwoławcze. Są one powołane do rozpatrywania wszystkich odwołań od decyzji organów jednostek samorządu terytorialnego w zakresie zadań własnych jak i zadań zleconych z zakresu administracji rządowej.
    Pod pojęciem organu administracji publicznej rozumie się także inne organy państwowe oraz podmioty powołane (z mocy prawa lub na podstawie porozumień) do wydawania decyzji administracyjnych. Powyższe sformułowanie oznacza, iż za organ administracji publicznej należy uznać także inny organ państwa np. prezydenta RP, organy wymiaru sprawiedliwości, oraz inne podmioty, którymi mogą być np. organy samorządów zawodowych, organizacji społecznych, związków wyznaniowych itp., które wykonują funkcje zlecone z zakresu administracji publicznej. Realizacja tych funkcji może wynikać wprost z przepisu prawa, np. w zakresie uprawnień organów samorządu lekarskiego co do decydowania o prawie wykonywania zawodu lekarza, albo też z zawartego porozumienia między organem administracji publicznej (rządowym lub samorządowym) a takim podmiotem. Np. organizacja społeczna przejmuje od organu administracji jakieś zadanie do realizacji w drodze decyzji administracyjnej. W tym miejscu należy dodać, iż na mocy postanowień ustaw samorządowych zwłaszcza o samorządzie gminnym mogą być ustanowione inne podmioty uprawnione do wydawania decyzji administracyjnych ,takie jak gminne, powiatowe czy wojewódzkie jednostki organizacyjne, bądź też organy wykonawcze jednostek pomocniczych gminy.

dr Stanisław Nitecki Pióro
Autor jest prawnikiem, specjalistą
w zakresie prawa administracyjnego.


NA POCZĄTEK   POWRÓT   STRONA GŁÓWNA